Aerdenhout

Boekenrode

De buitenplaats Boekenrode ontstaat in 1662 als de hofstede wordt aangekocht door diplomaat mr. Pieter de Groot (1615 – 1678), pensionaris van Amsterdam. Het huis en de tuin zijn aangelegd in classicistische stijl en in later jaren steeds aangepast aan de heersende tuinmode. In 1924 komt de buitenplaats in eigendom van de zusters Franciscanessen. Inmiddels is het pand voor de zusters te groot en wordt een nieuw gebouw neergezet waarin naast appartementen voor de zusters ook seniorenappartementen worden ingericht. Boekenrode is een rijksmonument. Daarbij behoort het landhuis dat in de loop der tijd enorm is aangepast, en het theehuis, dat stamt uit de 18e eeuw. Het is gelegen op de rand van het duingebied en de veel lagere polder.

2 min

De tuinmanswoning van de voormalige buitenplaats Kareol in Aerdenhout

Kareol werd tussen 1907 en 1912 gebouwd in opdracht van J.C. Bunge door de Zweede architect Anders Lunberg, in samenwerking met een andere Zweedse architect en een Nederlandse collega. In 1977 werd het op de rijksmonumentenlijst geplaatst, maar door leegstand is het in 1979 gesloopt. Van de buitenplaats zijn alleen nog enkele onderdelen in de tuin, de portierswoning (Van Lennepweg 14) en de tuinmanswoning over.

2 min

De restanten van de tuin van Kareol in Aerdenhout

Kareol werd tussen 1907 en 1912 gebouwd in opdracht van J.C. Bunge door de Zweede architect Anders Lunberg, in samenwerking met een andere Zweedse architect en een Nederlandse collega. In 1977 werd het op de rijksmonumentenlijst geplaatst, maar door leegstand is het in 1979 gesloopt. Van de buitenplaats staan alleen nog enkele onderdelen in het gebied, zoals de portierswoning (Van Lennepweg 14) en de tuinmanswoning aan de Van Lennepweg 58.

Van de tuinaanleg ten zuiden van de eikenlaan die het terrein van oost naar west doorsnijdt, is een belangrijk deel bewaard gebleven. Het ontwerp van de tuin was naar alle waarschijnlijkheid gemaakt door tuinarchitectuurdocent Max Läuger, gezien de overeenkomst met Duitse en Oostenrijkse tuinen uit de eerste decennia van de twintigste eeuw.

2 min

Duinboerderij op de Sparrenlaan in Aerdenhout

De voormalige duinboerderij voor een gemengd bedrijf is aan het begin van de achttiende eeuw gebouwd en omstreeks 1800 voorzien van een aanbouw aan de noordzijde (het gedeelte dat niet wit gepleisterd is). Qua type vertoont de boerderij overeenkomst met het type voor gemengde bedrijven die in het Zuid-Hollandse duingebied voorkwamen. Hierbij werden de verschillende ruimten voor verschillende functies achter elkaar geplaatst. Mogelijk heeft de boerderij een aangebouwde opkamer gehad aan de zuidwestzijde, die in 1899 is afgebroken.

1 min

De portierswoning op de buitenplaats ‘Kareol’ in Aerdenhout

Het pand is een voormalige woning voor de portier/chauffeur.

3 min

Woonhuis ‘Lommerhoeve’ in Aerdenhout

Het woonhuis is in 1881 gebouwd in het westelijk deel van Aerdenhout voordat dit gebied tot villapark werd gemaakt. Voor de aanleg van de tramlijn Haarlem-Zandvoort bestond Aerdenhout vrijwel geheel uit buitenplaatsen en gronden met agrarische bestemming. Op de topografische kaart van 1892 (gedeeltelijk herzien in 1903) is dit huis afgebeeld aan de zuidelijke rand van een rechthoekig verkaveld stuk bouwland behorend tot de buitenplaats Klein Bentveld.

1 min

Villa De Merel in Aerdenhout

De villa is in 1901 gebouwd door architect W.C. Bauer voor mevrouw E.M. van Hoogstraten-van Hoytema. Bauer kende mevrouw Van Hoogstraten vanuit de coöperatieve landbouwonderneming Walden die door Frederik van Eeden in1898 in Bussum was opgericht. Voor deze kolonie had Bauer een aantal hutten en kleine landhuizen ontworpen, onder andere in 1899 De Maerle voor mevrouw Van Hoogstraten aan de Nieuwe ’s-Gravelandseweg.
De Merel is gesitueerd tegenover de voormalige trambaan van Haarlem naar Zandvoort. Door de aanleg van deze tramverbinding in 1899 werd dit deel van Zuid-Kennemerland ontsloten en kon Aerdenhout zich tot villagebied ontwikkelen.

2 min

Villa ‘Duinweide’ in Aerdenhout

Villa Duinweide is in 1902 gebouwd door de architecten W.C. Bauer en Theo Rueter voor mevrouw E.M. van Hoogstraten-van Hoytema. Bauer kende mevrouw Van Hoogstraten vanuit de coöperatieve landbouwonderneming Walden die door Frederik van Eeden in 1898 in Bussum was opgericht. Voor deze kolonie had Bauer een aantal hutten en kleine landhuizen ontworpen, onder andere in 1899 ‘De Maerle’ voor mevrouw Van Hoogstraten aan de Nieuwe ’s-Gravelandseweg.

Omstreeks 1968 werd het huis gerestaureerd waarbij delen van de beklamping werden vervangen.

1 min

Villa ‘Rockaertsduijn’ in Aerdenhout

De villa met atelier is in 1902 ontworpen door architect W.C. Bauer voor de schilder G.H. Breitner. Het bouwen van een woonhuis met atelier was in die tijd in Nederland een nieuwe opgave waarvoor men inspiratie zocht bij de Engelse landhuisbouw. Bauer werd daarbij geïnspireerd door architect C.F.A. Voysey. Bauer was samen met bekende architecten als K.P.C. de Bazel, H.P. Berlage (Beurs van Berlage), P. Cuypers (Rijksmuseum), Jan Stuyt en H.J.M. Walenkamp erg belangrijk in de Nederlandse moderne architectuur van die tijd.

2 min

Buitenhuis ‘Bosch en Landzigt’ in Aerdenhout

Deze voormalige hofstede is in 1797 verbouwd tot buitenhuis. De oudste teruggevonden verkoopactie dateert uit 1744. De oudste afbeelding is een tekening van H. Tavenier uit 1773.   Jachtgebied Het gebied waarin het huis staat was het voormalige jachtgebied van de heren van Brederode die in het noordelijke deel van Bloemendaal een kasteel hadden laten bouwen. Het jachtgebied was bereikbaar via de Zandvoorterweg die met een klaphek was afgesloten om het wild niet te laten ontsnappen. Bij dit klaphek, waar later tol werd geheven, is bebouwing ontstaan waaronder de hofstede en daar tegenover de herberg ‘De Haringbuys’, ook wel ‘Het Claverbladt’ genoemd. Op het terrein van Bosch en Landzigt staan nog twee grensstenen waarop een klaverblad staat afgebeeld. Deze stenen vallen ook onder de provinciale bescherming.

2 min

Villa Sonnevanck in Aerdenhout

Villa Sonnevanck is in 1903 gebouwd door architect J. London voor W. Zimmerman. Het pand is gelegen in een villapark dat vanaf 1899 is aangelegd in Aerdenhout aan de noordzijde van de tramlijn Haarlem-Zandvoort. Het huis kan worden beschouwd als één van de vroegste voorbeelden van de toepassing van de Engelse vlinderplattegrond in de villabouw op het Europese continent.

Niet alleen wat betreft de plattegrond, maar ook wat betreft de rest van het ontwerp heeft London zich laten inspireren door het werk van Engelse architecten, gezien het gebruik van de ronde torens naast de ingang die ook te zien zijn in het werk van de Engelse architect Bailly Scott voor een huis in Yellowsands uit 1903.

In 1916 werd het huis als goed voorbeeld van landhuisbouw in Nederland met afbeeldingen en plattegronden gepubliceerd in het tijdschrift ‘Het moderne landhuis in Nederland’.

1 min

Villa ‘Elsduin’ op de Zuidlaan in Aerdenhout

De villa was oorspronkelijk gebouwd met een atelier in 1908 door architect K.P.C. de Bazel voor beeldhouwer F.B. Roorda.

Het huis is gesitueerd in de villawijk van Aerdenhout en wordt omgeven door een grote tuin van formeel karakter, waarvan de aanleg, overeenkomstig het merendeel van de landhuisontwerpen van De Bazel uit de periode 1905-1913, inde totale compositie van het huis is opgenomen.

2 min

Villa op de Zwarteweg in Aerdenhout

De villa is in 1950 gebouwd in opdracht van mevrouw Naessens-Looijen door ir. B. Bijvoet en prof. G.H.M. Holt.

2 min

Kareol (Bloemendaal)

Op het grondgebied tussen de Boekenrodeweg, de Van Lennepweg en het Van Vollenhovenlaantje in Aerdenhout stond, tot 1979, het landgoed Kareol. Daarvan zijn nu nog onder andere de vijver en een robuuste pergola de stille overblijfselen. De naam Kareol verwijst naar de gelijknamige burcht in de opera Tristan und Isolde van Richard Wagner. Kareol werd tussen 1908 en 1911 gebouwd door de Amsterdamse koopman, bankier en voorzitter van de Wagnervereniging Julius Carl Bunge. Bunge was de kleinzoon van een Duitse immigrant en zijn echtgenote, Lotte Meisner, was Duitse. In de korte geschiedenis van Kareol speelden migranten, vooral Duitsers, een belangrijke rol.

4 min