Broek in Waterland

Broek in Waterland: oud schippersdorp wordt internationale toeristische attractie

Je zou het tegenwoordig niet zeggen, maar oorspronkelijk is Broek in Waterland een echt schippersdorp. In het dorp woonden vele zeevaarders, reders en kooplieden die met name handel dreven op het Oostzeegebied. Daarnaast waren Broekers ook actief in de haringvisserij en walvisvaart. In de 18e eeuw woonden in Broek veel rijke kooplieden die konden rentenieren. Zij verfraaiden hun huizen met prachtige interieurs en siertuinen. De schoonheid van het dorp werd tot ver buiten onze landsgrenzen geroemd.

2 min

Het Broekermeer: droogmakerijen in Waterland

Als strijdtoneel van de Tachtigjarige Oorlog bleef Waterland berooid achter nadat de Spaanse troepen waren verdreven. Maar de introductie van betere molentechnieken hielp Waterland al snel uit de crisis. Doordat er beter kon worden ontwaterd werd het land een stuk droger. Waterlandse boeren begonnen op grote schaal met veeteelt. Ook kwam er nieuwe landbouwgrond beschikbaar doordat meren werden drooggelegd. Deze droogmakerijen vallen op in het landschap doordat zij een stuk lager liggen dan het omringende oude veenland. Dit routepunt van de Verhalenroute Laag Holland: Waterland markeert ook de overgang van het drooggemalen Broekermeer naar het oude land van de Volgerweren.

2 min

Broek in Waterland

Het gezicht over het water van de havenkom van Broek in Waterland, officieel ‘t Havenrak geheten, heeft bezoekers door de eeuwen heen geboeid. Broek stond lange tijd bekend als een dorp van rijke (veelal Amsterdamse) renteniers en personen die hun geld op de Amsterdamse beurs hadden verdiend. Tot de komst van de vanuit Amsterdam-Noord vertrekkende Noord-Hollandsche Stoomtram in 1888 kwam vrijwel iedereen, stedeling en buitenlander, per schip in de haven van Broek aan.

4 min

De keizer brandt zijn vingers in Broek in Waterland

Op 15 oktober 1811 bezocht eerst keizer Napoleon Broek in Waterland en een aantal uren later, op aanraden van haar echtgenoot, ook Marie Louise. Burgemeester Harmen Janz. Bakker (1754-1821) ontving beiden en deed verslag. Napoleon en Marie Louise maakten in de maand oktober van 1811 een rondreis door Nederland. Ze verbleven twee weken in Noord-Holland en Napoleon reisde helemaal tot aan Texel. Nederland maakte sinds 1810 deel uit van het Franse keizerrijk. De reis was vooral een inspectie- en kennismakingsreis, maar Napoleon gunde zichzelf ook een enkel toeristisch uitstapje, zoals in Broek in Waterland.

3 min

Oorlog, maar de fanfare viert feest

Bij het digitaliseren van de vele foto’s die Vereniging Oud Broek in Waterland rijk is, stuitten Atsie Drijver en Aagje Bruijn tot hun verbazing op herinneringen aan een groot feest in de zomer van 1944. “De hongerwinter was in aantocht, maar Fanfarecorps Broek in Waterland vierde volop zijn zestigjarig bestaan” zegt Atsie.

3 min

Hans Brinker: de beroemdste inwoner van Broek?

De persoon van Hans Brinker is ontsproten aan de fantasie van de Amerikaanse kinderboekenschrijfster Mary Mapes Dodge. Zoals in het verhaal van het Noordhollands Archief op deze website wordt uitgelegd, is Hans Brinker niet de jongen die zijn vinger in de dijk steekt. Dat is immers een anonieme jongen die in Haarlem woont. Maar waar komt Hans Brinker zèlf vandaan? Mary Dodge plaatst de familie in haar bekende kinderboek ‘Hans Brinker or the Silver Skates’ heel duidelijk in Broek in Waterland. En dat is niet verwonderlijk, want in de negentiende eeuw was Broek het bekendste dorp van Nederland en trok het al toeristen uit alle windstreken. De redactie sprak met Nancy Wiltink, verhalenverteller van beroep om de mythe achter Hans Brinker verder te ontrafelen.

4 min

Het Napoleonhuisje

Te midden van de in ‘Broekergrijs’ geschilderde houten huizen in Broek in Waterland is het witte pagode-achtige theehuisje aan het Havenrak een opvallende verschijning. Het kent verschillende benamingen, waaronder ‘Chinese Tent’ en ‘Napoleonhuisje’. Met name deze laatste bijnaam spreekt tot de verbeelding. Bijna 200 jaar geleden dronk keizer Napoleon hier een kopje thee met de burgemeester. Althans, zo doet het verhaal nog steeds de ronde.

3 min