Den Burg

Zeemanspot en Nationaal Steunfonds

Op een zonnige dag in juli 2004 was ik aanwezig bij een begrafenis op de fraai aangelegde en mooi onderhouden Nieuwe Algemene Begraafplaats in mijn woonplaats Baarn. Na afloop liep ik met een goede vriend langs het graf van zijn ouders. Daar aangekomen draaide hij zich om en zei ‘Kijk eens naar dit graf en vertel me wat je ziet en weet’  Ik zag een goed onderhouden graf, waarop in de steen het silhouet van een koopvaardijschip, een zogenaamd drie-eilanden schip, was gesneden. Nog opvallender was het daaronder vermelde woord ‘Zeemanspot’.

28 min

Zeevaartschool Texel

In de periode 1912-1913 tot 1933 werd op Texel zeevaartkundig onderwijs gegeven aan de Gemeentelijke Zeevaartschool te Den Burg. Deze school was eerst gevestigd in het zogeheten ‘Glazen Paleis’ aan de Nieuwstraat, nu Burgwal, en vanaf 16 februari 1915 in het nieuwgebouwde pand aan het Schilderend. Op deze dag namelijk werd het nieuwe gebouw feestelijk geopend.

3 min

De Hoge Berg en het Doolhof op Texel

Het Doolhof is een klein bosje op de zuidoostelijke helling van de Hoge Berg op Texel ten westen van Oudeschild. De Hoge Berg is 15 meter hoog en een restant van een stuwwal uit de ijstijd.

1 min

Georgische Erebegraafplaats Loladse op Texel

Op de Georgische Erebegraafplaats Loladse bij de Hoge Berg tussen Den Burg en Oude Schild liggen sinds 1945 militairen begraven die deel uitmaakten van het 822ste Georgische bataljon in de Wehrmacht. Het zijn in totaal 476 personen.

1 min

De ringwalburg van Den Burg

Den Burg is ontstaan als een ringwalburg in de vroege middeleeuwen. Deze versterking was waarschijnlijk de basis van een Friese koning of in ieder geval een krijgsheer. De archeoloog P. Woltering trok deze conclusie op basis van archeologische onderzoeksgegevens en eigen archeologisch onderzoek in Den Burg. Het ging volgens hem om een nederzetting met een wal en grachten die dateerden uit de tweede helft van de zevende eeuw en de eerste helft van de achtste eeuw. Naast een brede gracht zijn er nog twee smalle grachten gevonden. In 1346 werd rond het terrein van de ringwalburg, waar zich nog steeds de oude kerk van Den Burg bevindt, een gracht gegraven waarvan het beloop te herkennen is tussen de twee concentrische straten rond het centrum.

2 min

Weegeswaal op Texel

De Waal en Burgerdijk ten noorden van Den Burg is in het verleden op diverse plaatsen doorgebroken. Bij de doorbraken ontstond door het kolkende water telkens een wiel of weel. De grootste is de Weegeswaal. Oorspronkelijk heette deze Wiggerswaal, genoemd naar het Wiggersland, een stuk van de polder Burger Nieuwland. In de loop der tijd is deze naam verbasterd tot Weegeswaal.

0 min

De Hoge Berg en het Doolhof

Het Doolhof is een klein bosje op de zuidoostelijke helling van de Hoge Berg op Texel ten westen van Oudeschild. De Hoge Berg is 15 meter hoog en een restant van een stuwwal uit de ijstijd.

Lees meer

0 min

Georgische Erebegraafplaats Loladse

Op de Georgische Erebegraafplaats Loladse bij de Hoge Berg tussen Den Burg en Oude Schild liggen sinds 1945 militairen begraven die deel uitmaakten van het 822ste Georgische bataljon in de Wehrmacht. Het zijn in totaal 476 personen.

Lees meer

0 min

De Rozendijk

De Rozendijk is één van de dijken die zijn aangelegd om het zeewater, dat vanuit het noorden binnendrong, tegen te houden. De Rozendijk ligt in het verlengde van de Burgerdijk. De fietsroute volgt dit dijkje vlak voor het einde.

0 min

Den Burg, Beatrixlaan

In een ruim gebied, dat wordt begrensd door de Beatrixlaan, de Kogerstraat, de Akenbuurtsweg, de Pontweg en de Gasthuisstraat heeft met zekere regelmaat tussen 1960 en 1975 archeologisch onderzoek plaatsgevonden. Vanaf 1970 liep het onderzoek vooruit op de aanleg van straten en de nieuwbouw in het gebied. Dit onderzoek heeft vondsten uit een lange nederzettingsgeschiedenis opgeleverd, van het midden van de bronstijd tot aan de late middeleeuwen, een periode van zo’n 2500 jaar. Meer dan 80 nederzettingsrestanten werden gevonden, met een groot aantal boerderijen met hun erven en bijgebouwen.

0 min

Den Burg, Centrum

Den Burg is ontstaan als een ringwalburg in de vroege middeleeuwen. Deze versterking was waarschijnlijk de basis van een Friese koning of in ieder geval een krijgsheer. De archeoloog P. Woltering trok deze conclusie op basis van archeologische onderzoeksgegevens en eigen archeologisch onderzoek in Den Burg. Het ging volgens hem om een nederzetting met een wal en grachten die dateerden uit de tweede helft van de zevende eeuw en de eerste helft van de achtste eeuw. Naast een brede gracht zijn er nog twee smalle grachten gevonden. In 1346 werd rond het terrein van de ringwalburg, waar zich nog steeds de oude kerk van Den Burg bevindt, een gracht gegraven waarvan het beloop te herkennen is tussen de twee concentrische straten rond het centrum.

Lees meer

0 min

Van kompas naar kansel

De geschiedenis van de voormalige Gemeentelijke Zeevaartschool Texel, 1913-1933, vastgelegd in verhaalvorm. De levensloop van een bijzondere leerling, Piet Lugtigheid: van stuurman tot dominee.

28 min

Gesprek met ‘Zeevaarder’ Wil Hamers

Gesprek met ‘Zeevaarder’ Wil Hamers, leerling Zeevaartschool Texel september 1930 tot augustus 1932.

23 min

Schoot-ân 2009 … een gesprek aan de bar

De geschiedenis van de voormalige Gemeentelijke Zeevaartschool Texel, 1913-1933, vastgelegd in verhaalvorm. De levensloop van oud-leerlingen Johannes Herlé, Pieter Vijn en Jan Hazewinkel.

21 min

Van Zeevaarder tot Gezagvoerder

In de jaren 1912-1913 tot 1933 werd aan de Gemeentelijke Zeevaartschool Texel te Den Burg nautisch onderwijs gegeven. De leerlingen werden in de volksmond ’Zeevaarders’ genoemd. Enkele honderden van hen behaalden hier het diploma dat de mogelijkheid bood om als stuurmansleerling te gaan varen. Maar ook reeds zeevarende stuurlieden deden hier de benodigde kennis op, vereist om het diploma derde, tweede of eerste rang Grote Stoomvaart te behalen. Onder invloed van een aantal negatieve factoren, met daarbij de door de rijksoverheid opgelegde bezuinigingen, werd de Texelse Zeevaartschool gedwongen in de zomer van het crisisjaar 1933 haar poorten te sluiten. In min of meer dezelfde periode werden ook de zeevaartscholen van Harlingen en Schiermonnikoog gesloten.

18 min

Geliefde leraren

In het verhaal ’Requiem voor een Zeevaarder’ over het Texelse leven van Frans Tjallingii, de jong gestorven uit het Friese Harlingen afkomstige leerling van de Zeevaartschool wordt aangegeven dat leraar praktische zeevaartkunde Gerardus Schmidt zich bevond onder de aanwezigen bij zijn begrafenis op 16 april 1930.

16 min

Requiem voor een Zeevaarder

De geschiedenis van de voormalige Gemeentelijke Zeevaartschool Texel, 1913-1933, vastgelegd in verhaalvorm.

15 min

Op de Hoge Berg vind je Zeven Pannekoeken

Duidelijk zichtbaar in het landschap vormt de Hoge Berg een markant aandenken aan de ijstijd. Deze tot 15 meter hoge glooiing is geen zandduin, maar een stuwwal van keileem. De glooiing strekt van Oost tot Den Hoorn. Door ingrijpen van de mens is een bijzonder cultuurlandschap ontstaan: schapenweiden omzoomd door tuinwallen, drinkkolken en de voor Texel karakteristieke schapenboeten.

2 min

Hoge Berg en Doolhof

Duidelijk zichtbaar in het landschap vormt de Hoge Berg een markant aandenken aan de ijstijd. Deze tot 15 meter hoge glooiing is geen zandduin, maar een stuwwal van keileem. De glooiing strekt van Oost tot Den Hoorn. Door ingrijpen van de mens is een bijzonder cultuurlandschap ontstaan: schapenweiden omzoomd door tuinwallen, schapenboeten en drinkkolken. Lees meer

0 min

Jan Wolkers: Verliefd op Texel

De biografie van schrijver, beeldhouwer en schilder Jan Wolkers verscheen in 2012. Texel neemt daarin een belangrijke plaats in. De eigenzinnige Wolkers (1925-2007) was zijn levenlang verliefd op het eiland.

4 min