Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie

Haarlemmerliede

Fort bij Penningsveer

Het Fort bij Penningsveer maakt onderdeel uit van de Stelling van Amsterdam, een verdedigingsring rond de hoofdstad die tussen 1880 en 1914 is aangelegd. De originele situatie rond het fort is behouden met uitzondering van enkele recente militaire loodsen aan de achterzijde. De sluizen buiten het fort en de nevenbatterij naast de sluizen zijn intact. Tegenwoordig is het fort in gebruik voor recreatie. Het is een Provinciaal Monument. De Stelling van Amsterdam staat in zijn geheel op de Lijst van Werelderfgoed van UNESCO.
Het fort is gebouwd in de periode 1895 – 1901. Op deze plaats lag eerst post nummer 2, een open aarden batterij aan het Penningsveer, aangelegd in 1809-1810. Deze post was onderdeel van de verdedigingswerken rond Amsterdam die Cornelis Krayenhoff in de jaren 1805 – 1810 liet aanleggen. In het fort konden 256 militairen worden gelegerd. Van 1913 tot 1922 kende het fort een permanente bezetting. Gedurende de laatste oorlogsjaren waren Russische, Poolse en Duitse soldaten in het fort gelegerd. Na de Tweede Wereldoorlog is het fort enige tijd in gebruik geweest als interneringskamp voor politieke delinquenten. De tralieluiken voor de ramen zijn grotendeels nog aanwezig. De houten fortwachterswoning heeft als enige woning van de Stelling twee woonlagen. Ten noorden van het fort, aan de Lagedijk, ligt een betonnen nevenbatterij en een scherfvrij onderkomen. Ten zuiden van het fort liggen inlaatsluizen die gebruikt konden worden om een aparte militaire Liedeboezem te creëren. De Stelling van Amsterdam was immers een inundatiestelling, dat wil zeggen dat de defensieve kracht van de Stelling was gebaseerd op de onderwaterzetting van de omgeving.

> Book 0 min

Fort bij de Liebrug: bewaker van ’s lands oudste spoorlijn werd ‘Fort Knox’

Dit fort ligt aan de spoorlijn Haarlem-Amsterdam, de oudste spoorverbinding van ons land. Hoewel het pal naast dit drukke spoor ligt, wordt het door een rij populieren deels aan het zicht onttrokken. Veel treinreizigers zullen zich niet realiseren dat zij dagelijks langs Unesco Werelderfgoed razen. Naast het fort ligt de zeventiende-eeuwse trekvaart tussen Haarlem en Amsterdam in het Westfront van de Stelling van Amsterdam. Zowel de spoorlijn als de trekvaart bood de vijand een doorgangsweg (zogenaamd acces) door de hoofdlinie van de Stelling. Aan het fort de taak om beide accessen permanent af te sluiten. Het fort werd in de volksmond ‘Fort Knox’ genoemd. Deze bijnaam verwijst naar de jarenlange functie als gelddepot. Tegenwoordig zitten in het fort een wijn- en olijfolieimporteur en een ruitersportbedrijf.

> Book 3 min