Heemstede

Villa op de Van Merlenlaan 4 in Heemstede

De villa is in 1909 gebouwd door de architect K.P.C. de Bazel in opdracht van de heer F. van Heel. In de bouwstijl zijn zeventiende- en vroeg achttiende-eeuwse stijlelementen verwerkt. Deze bouwstijl werd in de eerste decennia van de twintigste eeuw bij woningbouw toegepast als alternatief voor de door landelijke bouwkunst geïnspireerde landhuizen. Het landhuis is van waarde als goed bewaard voorbeeld van architectuur van K.P.C. de Bazel, die tezamen met architect J.W. Hanrath wordt beschouwd als één van de belangrijkste vernieuwers van het Nederlandse landhuis van vóór de Eerste Wereldoorlog. Het ontwerp werd door tijdgenoten gewaardeerd gezien het feit dat de Afdeeling Haarlem en Omstreken van de Maatschappij tot bevordering der bouwkunst in 1913 de gevel bekroonde met een gouden medaille.  

Adres: Van Merlenlaan 4-4a, Heemstede

0 min

Pompstation ‘Leiduin’ in Heemstede

Het voormalige pompstation is in 1853 gebouwd. Het gebouw diende voor het transportere van water uit de duinen bij Leiduin naar Amsterdam. Tegenwoordig is het in gebruik als laboratorium, nadat het ook dienst heeft gedaan als directiegebouw. Onder het gehele complex vallen ook het toegangshek een de Leidsevaartweg en de voor de hoofdingang gelegen pomp.

1 min

De tuinmanswoning op de Kadijk in Heemstede

De Tuinmanswoning met schuur (oorspronkelijk stal) ligt in de noordwest hoek van het terrein dat behoort bij het huis ‘Bloemenoord’. De woning is omstreeks 1863 gebouwd.

1 min

De grenspaal tussen Heemstede en Berkenrode

De grenspaal had de functie de grens tussen Heemstede en Berkenrode te markeren. Berkenrode vormde van 1466 tot 1797 een zelfstandig ambacht, gelegen in het westlijk deel van Heemstede. In 1727 gaven de heren van Heemstede en Berkenrode aan Cornelis Velsen, landmeter van Rijnland, de opdracht een meting te verrichten en een kaart te tekenen van de scheiding tussen beide ambachtsheerlijkheden. Na deze klus werden in 1728 de stenen palen neergezet. In 1797 kocht de ambachtsvrouwe van Heemstede de rechten op bestuur en rechtspraak terug en zijn de grenspalen weggehaald. Na haar overlijden in 1806 werd Berkenrode weer zelfstandig tot het gebied in 1857 definitief bij Heemstede werd gevoegd.

1 min

De grenspalen op de Glipperdreef in Heemstede

De grenspalen zijn gesitueerd aan weerszijden van de toegang tot de Mariënheuvel. Oorspronkelijk fungeerden zij als markering van de grens van het buiten Meer en Berg.   Buitenplaats Meer en Berg Meer en Berg was oorsrponkelijk uitgestrekt landgoed, gelegen op de binnenduinstrook ten oosten van de Herenweg met woonhuis aan de Glipperweg. In 1907 liet de toenmalige eigenaar, jonkheer H.J. Deutz van Lennep, door architect Foeke Kuiper een nieuw landhuis bouwen op een westelijker gelegen terrein en werd het oude woonhuis afgebroken. Het nieuwe landhuis met omgeving werd in 1946 gekocht door de Zusters Augustinessen en heet sindsdien Mariënheuvel. Het overige deel van Meer en Berg kwam in1948 inhet bezit van de gemeente en werd toegevoegd aan het naast gelegen wandelbos Groenendaal, oorspronkelijk eveneens een buitenplaats, in 1913 door de gemeente aangekocht.

1 min

De Bronsteebrug in Heemstede

De Bronsteebrug is in 1936 gebouwd door de Dienst Publieke Werken Heemstede in samenwerking met de beeldhouwer H.A. van den Eijnde. De brug is genoemd naar een voormalige in dit gebied gelegen hofstede die in 1856 was gesloopt.

1 min

De Glipperbrug in Heemstede

De Glipperbrug is in 1933 gebouwd door de Dienst Openbare werken Heemstede in (naar alle waarschijnlijkheid) samenwerking met Mari Andriessen, Theo van Reijn of H.A. van den Eijnde.   Geschiedenis De brug is genoemd naar de buurtschap De Glip, waarin de brug is gelegen. Dit buurtschap heette vroeger Princebuurt en behoorde oorspronkelijk tot Bennebroek maar is in 1653 bij Heemstede gevoegd. Een afbeelding uit het kaartboek van Rhijnland toont dat al in de zeventiende eeuw een brug op deze plaats aanwezig was ter overbrugging van de Glipperzandvaart. Dergelijke vaarten zijn in de zeventiende eeuw gegraven ten behoeve van het blekersbedrijf en om het zand van de afgegraven duinen naar elders te kunnen vervoeren. De Glipperzandvaart loopt vanaf de westelijke grens van Mariënheuvel langs de Kadijk en mondt uit in het Spaarne.

1 min

De Crayenesterbrug in Heemstede

De burg is in 1931 gebouwd door de Dienst Openbare Werken Heemstede in samenwerking met (waarschijnlijk) Mari Andriessen. De brug verbindt de Pieter de Hooghstraat in Heemstede met de Willen de Zwijgerlaan in Haarlem, over de Crayenestervaart. Sinds 1927 vormt de noordoever van deze sloot de grens tussen Heemstede en Haarlem.

Deze brug bevat elementen van de Amsterdamse School architectuur. De brug heeft een terraszijde met bankjes vanwaar men uitzicht heeft over de Crayenestervaart. De gebogen vormen die in dit terras zijn toegepast geven een plastisch-sculpturaal effect en wekken de suggestie van beweging.

1 min

De Marisbrug in Heemstede

De Maris- of Mauritsbrug is in 1928 gebouwd door de Dienst Openbare Werken Heemstede, in samenwerking met de beeldhouwer H.A. van den Eijnde. De brug vormt de verbinding tussen de J.H. Weisenburchweg (Heemstede) en de Prins Mauritslaan (Haarlem) over de Crayenestervaart. In de brug is de stijl van de Amsterdamse School terug te zien in het smeedijzeren hek.   Waarde De brug is van architectuurhistorische betekenis als representatief en goed bewaard gebleven voorbeeld van een brug gebouwd in de stijl van de Amsterdamse School, gezien de combinatie van baksteen, natuursteen, smeedijzeren hekken en de typgrafie. Deze brug is gebouwd in navolging van veel andere Amsterdamse Schoolbruggen van architect Piet Kramer. De brug heeft cultuurhistorische waarde als element uit de geschiedenis van de materiële infrastrctuur, in het bijzonder de bruggenbouw in Noord-Holland.

0 min

Woonhuis ‘Le Tigre’ in Heemstede

Het woonhuis is in 1935 gebouwd door architect J. van Bleijswijk Sombeek in opdracht van C. Dekker jr., die in dat jaar uit Indië naar Nederland terugkeerde. Dit feit kan van invloed zijn geweest op de keuze van de bouwstijl. De opdrachtgever was waarschijnlijk vertrouwd met gelijksoortige panden die in de jaren twintig en dertig in Indië, met name in Bandoeng werden gebouwd. Voor de architect was di een unieke gelegenheid om ‘modern’ te bouwen in plaats van bakstenen villa’s met rieten kappen die in Nederland toen nog altijd de vookeur hadden.

2 min

De Watertoren van Heemstede

De watertoren is in1910 inopdracht van de gemeente Heemstede gebouwd. Heemstede was in 1909 een overeenkomst aangegaan met de gemeente Amsterdam voor levering van duinwater uit het Amsterdamse duinwaterleiding-complex aan de leidsevaartweg. Omstreeks 1915 is waarschijnlijk het pompgebouw toegevoegd dat tegenwoordig niet meer als zodanig dienst doet.

De heren J. van Hasselt (ouddirecteur van Publieke Werken in Amsterdam) en Jhr. A. Holmberg de Beckfeit waren belast met het ontwerpen en uitvoeren van het project. De toren heeft een hoogte van43,35 meter.

1 min

De dubbele woning op de Leidsevaartweg in Heemstede

De dubbele woning (1901) bestaat uit twee aan elkaar gespiegelde dienstwoningen onder één kap. Het is gebouwd voor de opzichter en eerste machinist van de Gemeentewaterleidingen en is later (in 1975) voorzien van een garage aan de zuidzijde.

1 min

De woningen op de Leidsevaartweg

Het complex is gebouwd in 1855 ten behoeve van de huisvesting van arbeiders van de voormalige Duinwater-Maatschappij. Het middengedeelte was oorspronkelijk waarschijnlijk bedoeld als smederij en timmermanswerkplaats, maar is in 1926 gelijktijdig met de aanbouw van twee keukens verbouwd tot twee woningen, waardoor het totaal aantal woningen op acht kwam. Later zijn aan beide zijden de twee buitenste woningen samengetrokken, waardoor er tegenwoordig zes woningen staan.

1 min

De watertoren van Heemstede bleef gewoon zichzelf

Op het voormalige terrein van gasfabriek Heemstede herinnert de watertoren aan oude tijden. Al honderd jaar torent de 41 meter hoge gigant hoog boven alle bebouwing uit. Drie gloednieuwe woonwijken zijn inmiddels verrezen op dit gemeentelijk bedrijventerrein. In de namen Waterhof, Waterspiegel en Waterpark klinkt het verleden door. Watertoren Heemstede bleef ondanks alle veranderingen gewoon zichzelf.

2 min

Borstbeeld van Linnaeus

0 min

Fort bij Heemstede

Dit fort behoort tot de Stelling van Amsterdam en maakt onderdeel uit van de QR route Stelling van Amsterdam die in het voorjaar van 2013 gelanceerd wordt.

Klik hier om het verhaal over Fort bij Heemstede te lezen

0 min

Bloemendaal: Drinkwater uit de duinen

Volgens de overlevering zat de bekende schrijver Jacob van Lennep op een zonnige middag te werken in de tuin van zijn buitenhuis Manpad in Heemstede. Zijn vrouw schonk hem een vers glas duinwater in, dat je daar gewoon uit de pomp kon halen. Spontaan zou toen het idee zijn geboren om dit duinwater te gaan leveren aan Amsterdam. Zoals dat geldt voor wel meer historische anekdotes, is het verhaal te mooi om waar te zijn. Maar het staat buiten kijf dat Van Lennep een doorslaggevende rol speelde bij de oprichting van de Amsterdamse Duinwater-Maatschappij. Vanaf 1853 pompte die steeds meer kubieke meters schoon duinwater naar de hoofdstad die daar grote behoefte aan had.

4 min

De Leidse trekvaart

Trekvaarten en trekschuiten: al in overgrootmoeders tijd waren het symbolen van stilstand en achteruitgang. Dat was de schuld van de toen nog ultramoderne spoorwegen. Vergeleken daarmee leken trekschuiten immers bijna letterlijk stil te staan, of beter: te liggen. Historisch gezien is dit een onrechtvaardig oordeel. In hun eigen tijd, de zeventiende en achttiende eeuw, waren trekschuiten efficiënte, comfortabele en betrouwbare vervoermiddelen. Hun bijdrage aan de Nederlandse welvaart valt moeilijk te onderschatten. Die bijdrage had overigens nog groter kunnen zijn, als de trekschuiten behalve personen, post en kleine pakjes ook goederen hadden mogen vervoeren. Maar dat mocht niet. Jaloers bewaakte stedelijke privileges stonden dat in de weg. Haarlem speelde daarbij een hoofdrol. Dat bleek ook toen in het midden van de zeventiende eeuw de trekvaart tussen Leiden en de Spaarnestad werd aangelegd.

4 min

Borstbeeld van Linnaeus

Dit is het borstbeeld van Linnaeus. Lees meer

0 min

Linnaeus (Bennebroek/Heemstede)

Het doen en laten van ‘grote mannen’ was eens het overheersende genre in de geschiedschrijving. Grote mannen waren staatslieden, veldheren of beroemde geleerden. De Zweedse plantkundige Linnaeus behoort zonder twijfel tot deze laatste groep. We weten daarom betrekkelijk veel over hem. Linnaeus bracht drie jaar van zijn leven door in Nederland, op de buitenplaats De Hartekamp. Het landgoed rondom De Hartekamp lag in twee gemeenten, in Heemstede en in Bennebroek. Daarom is het passend dat in deze beide plaatsen de herinnering aan Linnaeus levend wordt gehouden. In Bennebroek verleende men zijn naam aan de ‘grootste speeltuin van Europa’: de Linnaeushof. De gebouwen van De Hartekamp liggen in Heemstede. Daar bevindt zich sinds 1907 een borstbeeld van Linnaeus.

4 min