Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie

Koog aan de Zaan

Hulp van Honig

Cornelis Johan Honig (1905-1974, roepnaam Cees) staat bekend om zijn sociale bewogenheid. Tussen 1937 en 1957 is Cees een van de drie directeuren van stijfselfabriek De Bijenkorf in Koog aan de Zaan. De andere twee plekken aan de bestuurstafel worden bezet door zijn tweelingbroer George Nicolaas en hun neef Evert. Cees’ bewogenheid uit zich niet alleen in zijn ondernemingsfilosofie, maar ook tijdens de Tweede Wereldoorlog.

> Book 4 min

Zaans bedrijf laat Nederlander ‘buitenlands’ eten

In de Zaanstreek ontwikkelt zich vanaf eind 16de eeuw een grote doopsgezinde gemeenschap. De bloei van handel en industrie in de Zaanstreek is voor een niet onbelangrijk deel te danken aan een aantal succesvolle doopsgezinde koop- en ambachtsfamilies. Het bekende ondernemersgeslacht Honig was één van hen. De familie was op meerdere fronten actief, maar is vooral bekend geworden van het gelijknamige voedingsmiddelenbedrijf.

> Book 5 min

Puddingfabriek ‘De Bij’

Puddingfabriek ‘De Bij’ werd vier jaar na de N.V. Stijfselfabriek ‘De Bijenkorf’ door Honig opgericht voor het maken van maïsstijfsel en later pudding. Tegenwoordig is de voormalige Honigfabriek een beeldbepalend industrieel gebouw aan de Zaan. Sinds 2011 heeft ‘studio puddingfabriek’ zich in het fabrieksgebouw gevestigd.

> Book 3 min

De terugloop van de industrie in de Zaanstreek

Ooit voorzien van duizenden draaiende molens, om vervolgens over te gaan op fabrieken aangedreven door stoom en pakhuizen. De Zaanstreek is het oudste industrielandschap van Europa. Van oudsher vormde de industriële sector een belangrijke werkgever voor de inwoners van het gebied, maar de jaren ’70 en ’80 van de twintigste eeuw kenmerkten zich door een verschuiving op de arbeidsmarkt.

> Book 3 min

De stijfselfabriek de Bijenkorf

Ruim negen op de tien Nederlanders hebben een product van Honig in huis. Maar wat velen niet weten is dat het bedrijf ooit begonnen is in Koog aan de Zaan met een houten stijfselfabriekje de Bijenkorf. Hoewel anders doet vermoeden, heeft deze Bijenkorf niet van doen met het modeconcern, maar des te meer met de grote voedselproducent. Hoe ontwikkelde dit bedrijf zich en hoe boekte het zoveel succes?

> Book 3 min

Duyvis Machinefabriek

Aan de Schipperslaan in Koog aan de Zaan ligt, enigszins verscholen, het indrukwekkende bedrijf ‘Royal Duyvis Wiener’. De Koninklijke machinefabriek is met het maken van cacao- en chocolademachines een belangrijke speler op de wereldmarkt, maar heeft zich niet altijd met cacaoverwerking bezig gehouden en is ooit opgericht door de zoon van Teewis Duyvis, oprichter van de bekende Nederlandse borrelnootjesfabrikant ‘Duyvis’.

> Book 3 min

Zaanse molenaars en molenmakers naar Rusland

Peter de Grote was maar kort in de Zaanstreek. Toen hij vertrok was zijn kennis over scheepsbouw een stuk groter, maar ook zijn kennis over die wonderlijke machines waar de Zaankanters zoveel mee klaarspeelden. Logisch dat de Tsaar niet alleen scheepstimmermannen, maar ook molenaars en molenmakers meenam naar Rusland.

> Book 1 min

Hoogstraat 46

Het was aanvankelijk de bedoeling het vleethuis aan de Hoogstraat over te brengen naar de Zaanse Schans. In een vleethuis werden ten tijde van de walvisvaart buiten het jachtseizoen het gereedschap en het materiaal van walvisvaarders opgeborgen. Wegens de zeer slechte staat werd het destijds niet raadzaam geacht om het krakkemikkige vleethuis naar de Zaanse Schans te verplaatsen. In plaats daarvan werd gekozen voor het bouwen van een replica die onderdeel uitmaakt van het restaurant De Hoop op d’Swarte Walvis op de Zaanse Schans. Lees meer

> Book 0 min

Lagedijk 36

Een bakstenen onderpui, voorzien van een houten topgevel met uitgeschulpte windveren. Het pandje is een fraai voorbeeld van een arbeiderswoning uit het begin van de 18e eeuw. Het stond aan de Lagedijk, ten noorden van de doopsgezinde kerk in Koog aan de Zaan. Lees meer

> Book 0 min

Voormalige Harenmakerij uit de 18e eeuw

Het woonhuis van ‘De Harenmakerij’ was het eerste pand dat in zijn geheel werd overgebracht naar de Zaanse Schans. Het spectaculaire transport vond plaats op 10 januari 1962. Zelfs de fraaie tegelschouw verhuisde op deze bijzondere manier mee. Het pand werd opgevijzeld en op een stalen frame geplaatst dat aan de ene kant rustte op een as met wielen terwijl aan de andere kant een kraanwagen het frame oplichtte, waarna het transport in gang werd gezet.

> Book 2 min

Voormalige kosterswoning van Koogse vermaning

Een bakstenen onderpui, voorzien van een houten topgevel met uitgeschulpte windveren. Het pandje is een fraai voorbeeld van een arbeiderswoning uit het begin van de 18e eeuw, bouwjaar 1704/1705. Het stond aan de Lagedijk, ten noorden van de doopsgezinde kerk in Koog aan de Zaan.

> Book 1 min

Koopmanswoning uit de 18e eeuw stond in Koog a/d Zaan

Stijntje Kluyver-Smit, de echtgenote van koopman en verffabrikant Albert Kluyver, zou een zeer wispelturig vrouwspersoon zijn geweest. Zij stond model voor ‘Mejuffrouw Albestel’, de hoofdpersoon in een lang gedicht. Haar woning verhuisde in 1965 in twee delen van Koog aan de Zaan naar de Zaanse Schans en staat nog altijd bekend als het ‘Huis van mejuffrouw Albestel’.

> Book 2 min

Zaanse woonhuis op de Raadhuisstraat 4 in Koog aan de Zaan

Het Zaanse houten woonhuis met twee schuren dateert van vóór 1830. Tot ongeveer 1920 was het voorste deel van het pand in gebruik als winkel en werd het achterste deel bewoond. In de twintiger jaren is het pand verbouwd tot woonhuis. Ook werd op de achterste schuur, aan de Zaankant, een kantoortje geplaatst ten behoeve van het beurtschippersbedrijf ‘Van Calcar en Jongh’.  

Adres: Raadhuisstraat4 in Koog aan de Zaan

> Book 0 min

Pakhuis ‘De Bonte Kieft’ in Koog aan de Zaan

Het Zaanse houten pakhuis dateert uit de achttiende eeuw. Het is volgens vroege vermelding in 1789 te koop aangeboden. Het pakhuis is door verschillende eigenaren en voor verschillende opslagmaterialen gebruikt, onder meer voor graan en zaad. De hoge poeren maken het echter aannemelijk dat het gebouw oorspronkelijk is gebouwd als oliepakhuis. In 1929 is voor de coop. ‘De Eendracht’ een aaluiving gemaakt, die in 1959 is vergroot.

> Book 1 min

Pakhuis ‘Asia’ in Koog aan de Zaan

Het pakhuis genaam ‘Asia’ dateert in oorsprong uit het vierde kwart van de zeventiende eeuw. Oorspronkelijk had het de functie van zaadpakhuis. Hoogstwaarschijnlijk bevinden zich onder de vloer van het pakhuis nog oliebakken (voor de opvang van de olie die uit het zaad gewonnen werd). 
Een gedeelte van het pakhuis is in de achttiende eeuw verbouwd tot kantoorruimte, vermoedelijk was dit in 1788 omdat dit jaar op de gevel geschilderd is. Het kantoorgedeelte, dat op de verdieping lag, keek uit op de Zaan en het naastgelgen sluisje waar de schepen (met lading) aankwamen. Tegenwoordig doet het pakhuis dienst als opslagruimte. De latere aanbouwen vallen niet onder de bescherming.

> Book 1 min

Restauratie herberg De Waakzaamheid in volle gang

Er werd gesloopt, geheid en herberg De Waakzaamheid ging maandenlang verscholen achter steigers en een groen gordijn. Voor veel voorbijgangers was het een raadsel wat de restauratie nu precies inhield. Maar daar komt nu verandering volgens Piet Keijzer, voorzitter van stichting De Waakzaamheid. ,,We gaan nu opbouwen. De mensen gaan de komende weken en maanden echt iets zien.’’

> Book 2 min

Eeuwenoude duiten en duizenden pijpenkoppen

Gé Sombroek wist niet wat-ie zag. Bij het slopen van de vloer van herberg De Waakzaamheid in Koog aan de Zaan voor het funderingsherstel stuitte hij op een berg van meer dan duizend eeuwenoude pijpenkoppen. Een zoektocht met een metaaldetector leverde nog eens tientallen koperen en zilveren munten op uit verschillende eeuwen.

> Book 3 min

In 1928 opening van Nederlands eerste Molenmuseum

Op een voorjaarsdag in 1928 arriveerde prins Hendrik, gemaal van koningin Wilhelmina, in Koog aan de Zaan om persoonlijk het Molenmuseum aan de Museumlaan te openen. Na afloop schoof hij aan tafel bij de familie Duyvis om een vorkje mee te prikken.

> Book 3 min