Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie

Middenbeemster

De Nachtegaal ‘vliegt’

Heeft De Nachtegaal nu zijn definitieve bestemming gevonden? In zijn 400-jarig bestaan heeft de enige korenmolen in de Beemster op verschillende plaatsen gestaan. Zijn laatste verplaatsing is echter de meest spectaculaire.

> Book 3 min

De verdwenen buitenplaatsen van de Beemster

De Amsterdamse kooplieden beschouwden grondbezit in de Beemster als meer dan alleen een goede investering. Zij zagen de nieuwe droogmakerij ook als een rustoord voor in de zomermaanden. Op begaanbare afstand van de stad bouwden de welgestelde elite voor hun eigen vertier een reeks grotere en kleinere buitenplaatsen. Deze buitens verdwenen één voor één in de achttiende en negentiende eeuw, vrijwel zonder een spoor achter te laten.

> Book 3 min

Land van vee

Het boerenbedrijf in de nieuwe droogmakerij de Beemster was een groot succes. Dit kwam door de sterk toenemende vraag naar landbouwproducten in de eerste helft van de zeventiende eeuw. Door de snelle groei van de steden, met name van Amsterdam, en de succesvolle internationale handel liep de export van zuivelproducten en vlees voortvarend. De kaas uit de Beemster werd naar heel Europa verscheept. De VOC was de grootste afnemer van gepekeld vlees.

> Book 4 min

De Inrichting van de Beemster: Hollands polderparadijs

Er was door de bestuurders van de Beemster heel zorgvuldig over de ruimtelijke ordening van de droogmaking nagedacht. Zij waren zich er goed van bewust dat de welvaart van de polder voor een belangrijk deel afhing van een geschikte inrichting van het nieuwe land. In samenspraak met enkele landmeters ontwierpen zij een ‘masterplan’ waarin weinig aan het toeval werd overgelaten.

> Book 3 min

De Beemster: de droogmaking en wat er aan vooraf ging

In het verzoekschrift dat de initiatiefnemers voor de droogmaking van het Beemstermeer indiende bij de Staten van Holland, werd vooral op het algemene belang van het project gehamerd: extra werkgelegenheid, nieuwe landbouwgrond en veel meer veiligheid tegen het water. Op 21 mei 1607, minder dan twee weken na de aanvraag, kreeg de Beemster Compagnie het octrooi toegewezen. Maar aan de ingebruikname van het nieuwe land ging heel wat vooraf.

> Book 4 min

Droogmakerij de Beemster

“Men danst, men banketteert in ’s Koopmans rijke buurt. Hier lacht de goude tijt, in lieve lustprieelen”
[Joost van den Vondel, Lofdicht op de Beemster voor Charles Looten ]

In de zomer van 1669 maakte Cosimo de Medici, de Groothertog van Toscane, een zomers ritje door de Beemster. Uit zijn reisverslag weten we dat Cosimo de droogmakerij het mooiste en heerlijkste vond van wat hij in Holland gezien had. Niet alleen de groothertog was onder de indruk van dit door mensen gemaakte landschap. De groep rijke kooplieden die achter de droogmaking van het Beemstermeer zat, beschouwde het symmetrische landschap als het ideale decor voor hun zeventiende-eeuwse buitenplaatsen. Zij gebruikten de Beemster als hun zomers lusthof, om in de warme maanden te ontsnappen aan de stinkende stad.

> Book 2 min

Complex Westerhem

infocenter Beemster Werelderfgoed Infocenter Beemster Werelderfgoed, Middenweg 185, Middenbeemster 960663c8a8be0f2d7ce07a26b1cceb1febba6d10 Droogmakerij De Beemster biedt cultuur, historie en natuur. Stoere stolpboerderijen, het bijzondere kruisdorp Middenbeemster met musea en historische kerk en vooral het typische Noord-Hollandse landschap maken een bezoek aan De Beemster meer dan de moeite waard.  In 1999 verkreeg De Beemster de status van werelderfgoed, vanwege […]

> Book 1 min

Hofstede Beemsterlust

Voor 1612 stroomde er water door de Beemster. De kleine rivier de Bamestra groeide in de Middeleeuwen uit tot een ware binnenzee die in verbinding lag met de toenmalige Zuiderzee. Aan het begin van de Gouden Eeuw vatte de rijke koopman Dirk van Os, samen met zijn broer Hendrik, het plan op om de Beemster droog te leggen, om deze vruchtbare grond te bebouwen. Hiervoor was toestemming nodig van een aantal burgemeesters en kooplieden. In 1607 gaven de Staten van Holland en West-Friesland groen ligt voor de inpoldering. Ook een aantal rijke kooplieden waren hierbij betrokken, waaronder Jacob Poppen. In totaal bestond de groep uit vijftien man uit Amsterdam en Den Haag.

> Book 7 min

Duitse bezetter zet Beemster blank

Tijdens de oorlogsjaren verdween de Beemster tot twee keer toe voor een belangrijk deel onder water. Na de Duitse inval op 10 mei 1940 begon het Nederlandse leger direct met het uitvoeren van de geplande inundaties rond de forten van de Stelling van Amsterdam in de polder. In het vroege voorjaar van 1944 verdween de hele zuid- en zuidoostkant van de Beemster opnieuw onder water. Nu gebeurde dat op last van de Duitse bezetter. Deze inundatie duurde ruim een jaar tot begin mei 1945.

> Book 6 min

Beemster 1612-1712

In 1612 viel de Beemster droog. Dat feit wordt in 2012 uitgebreid herdacht met een heel scala activiteiten. Er verschijnen ondermeer twee nieuwe boeken over de geschiedenis van de polder. De Beemster verdient deze aandacht volop, want dankzij de heel bijzonder landschapsarchitectuur staat de polder sinds 1999 op de werelderfgoedlijst van de UNESCO. Het eerste eeuwfeest in 1712 werd destijds natuurlijk ook gevierd. Het polderbestuur liet toen een schitterende zilveren gedenkpenning slaan als blijvende herinnering.

> Book 3 min

Interview met Dick Ruijter – deel 2

In het najaar van 2011 doen 75 middelbare scholieren mee aan het project Low Holland. Landschap Noord-Holland biedt de jongeren de kans om hun ervaringen met het landschap van Laag Holland om te zetten in rap, theater, beeldende kunst of djembeklanken.

> Book 2 min

Low Holland: Interview met Dick Ruijter

Op 29 september 2011 interviewen Lisanne (Martinus College) en Suzanne (College voor Beroepsonderwijs) de gepensioneerde boer Dick Ruijter over zijn leven in de Beemster. Ze zijn te gast bij de jonge boer Leonard van der Helm, op zijn boerderij in Middenbeemster.   Hoe was het om hier als boerenzoon op te groeien? Het was een mooie tijd. Maar je wist ook niet beter.   Hoe gingen jullie naar school? Wij gingen lopend naar school. Later kreeg er iemand bij ons in de buurt een Jeep, dan mochten we meerijden.   Sprak je wel eens met mensen uit de buurt af? Je sprak de mensen in de buurt veel. Er was veel sociale controle. Als er een buurman ziek was, dan ging je die helpen. Of als er een schaap in de sloot lag, dan ging je er op af.   Afspreken als uitgaan bedoel je? Er waren wel buurtfeesten. En dan de Floralia. En de kermis. Ja als er iets was, dan gingen we los. En dan kwamen we kreupel thuis. Je ging dan ook lopend heen. Net zoals we afgelopen zaterdag ook weer een buurtfeest hadden. En volgend jaar is er een groot feest, dan bestaat de Beemster 400 jaar.   Vroeger werd het niet zo laat. Om half acht stond je in de danszaal. En om 12 uur was het afgelopen. Voor iedereen. Dan stopte de muziek.   Wie woonde op deze boerderij aan de Middenweg? Hier woonde een familie die gestopt is met boeren. Leonard heeft het vier jaar geleden gekocht. De familie die hier woonde ging niet met zijn tijd mee. Als je als boer niet met de tijd mee gaat kun je beter stoppen. Je moet melkmachines hebben en grotere machines. Vroeger kon je met 10 tot 15 koeien goed leven. Nu heb je geen inkomen.   Voor mijn bedrijf had ik ook geen opvolger. Mijn zoon wilde geen boer worden. Tijdens de vakanties nam hij het wel over van me. Maar hij heeft een ander beroep gekozen. Nu woont hij ook te ver weg, helemaal in Woerden.   Leonard vragen voegt er aan toe dat het voor iedereen anders is. Als je een boerenbedrijf hebt, moet je het wel leuk vinden. En je moet met koeien om kunnen gaan.   Moesten jullie meehelpen op de boerderij? Vanaf acht jaar mocht ik meehelpen. Om vier uur ’s middags moesten de koeien naar binnen voor het melken. Ze stonden helemaal achterin de wei. Dan zei mijn vader: “Haal jij de koeien maar binnen”. Dat vond je natuurlijk wel leuk. Ja ik vond het mooi werk.

> Book 2 min

Betje Wolff: vrijzinnig schrijfster in de Beemster

Elizabeth Bekker (1738-1804) beter bekend als Betje Wolff, kwam uit een calvinistische koopmansfamilie in Vlissingen. Op haar zeventiende werd ze geschaakt door een militair, wat beide geliefden duur is komen te staan. Betje wordt ‘onder censuur’ gesteld, de vaandrig vlucht naar Oost-Indië. Geminacht door haar familie komt ze in een sociaal isolement terecht. Door haar huwelijk met een eenendertig jaar oudere dominee uit de Beemster ziet Elizabeth kans haar benauwde leefomgeving te ontvluchten. Vanuit haar schrijfkamer op zolder bestookt zij de bekrompen Hollandse samenleving van die tijd met progressieve teksten.

> Book 5 min

Agatha van Foreest ‘durft gelukkig zyn’ in de Beemster

Jonkvrouw was de uit Hoorn afkomstige Agatha van Foreest (1733-1801) en als weduwe was ze in 1775 hertrouwd met haar huisknecht Jan Schenk. Daar werd schande van gesproken, want Jan Schenk was als boerenzoon ver beneden haar stand. Waar nog bij kwam dat Jan gelovig katholiek was en Agatha gereformeerd. Maar Agatha trotseerde alle afwijzende kritiek, de verwijten van haar eigen kinderen inbegrepen. Om niet al te veel aanstoot te geven, had ze haar huwelijk overigens niet in haar woonplaats Hoorn, maar op haar buiten in de Beemster laten voltrekken. Dat buiten stond aan de zuidzijde van de Volgerweg.

> Book 1 min