Deze fietsroute maakt gebruik van de Spaarndammerdijk, Assendelver Zeedijk en Westzaner Zeedijk. De aanleg van de Spaarndammerdijk heeft plaats in de 13de eeuw. De dijk liep van Amstel naar het Spaarne. Het deel van de dijk in Halfweg vormde, tot de aanleg van de Haarlemmertrekvaart in het begin van de 16de eeuw, lange tijd de enige landbrug tussen Haarlem en Amsterdam. Momenteel is het een van de weinige plekken waar de dijk nog vrij in het landschap aanwezig is. De Assendelver Zeedijk en Westzaner Zeedijk zijn onderdeel van de Noorder IJ- en Zeedijken en als zodanig beschermd als provinciaal monument. Wanneer deze dijken precies zijn aangelegd is niet duidelijk. Waarschijnlijk zijn zij niet op één moment gebouwd, maar is het meer een kwestie van voortdurend ophogen van grond geweest om het land tegen het buitenwater te beschermen. Vermoedelijk werd de Assendelver Zeedijk in de 13de eeuw aangelegd, ter bescherming van Assendelft tegen de Wijkermeer en de Kil als grote doorbraken van het IJ. Na de Kerstvloed van 1717 werd de dijk verhoogd en verzwaard. Waar geen voorland was, werd een aarden buitentalud met zwerfkeien gedekt. Nadat de dijk – als gevolg van de indijking van de Wijkermeer en de Kil en de aanleg van de IJpolders – “droog” was geworden, zijn de zwerfkeien van het buitentalud verwijderd. Bovendien is bij de aanleg van het Noordzeekanaal een gedeelte van de dijk afgegraven en omgelegd. Oude dijkdoorbraken zijn de Bavicks of Grote Braak en de Buitenhuizer Braak die al op een kaartkopie van Adriaen Anthonisz van 1595 voorkomen. De Westzaner Zeedijk wordt voor het eerst genoemd in voorschriften voor onderhoud uit 1346. Door de vele doorbraken verliep deze dijk zeer kronkelig en lag de dijk tamelijk ongunstig ten opzichte van de krachtige zuidwesten wind. Een gedeelte van de dijk werd versterkt met dakpannen (de zogenaamde “pannendijk”). Andere delen waren versterkt met wier met daarvoor geplaatste houten palen. In 1732 bleek dat paalworm al het hout aantastte, zodat besloten werd ook deze dijk te versterken met een aarden talud bedekt met zwerfkeien. Belangrijke nog goed herkenbare dijkdoorbraak is de Groote of Sluisbraak (1717), iets ten oosten van Nauerna. Vanaf Westzaan tot in Zaandam is de dijk bebouwd met woningen: Westzanerdijk is tegenwoordig een gedeelte van Zaandam.
>
0 min
