Bloemendaal

Koningshof

De uitstraling van het huidige Koningshof wordt bepaald door het huis en bijgebouwen van architect Abraham GBzn. Salm en de aanleg van Leonard Anthony Springer van rond 1900. De geschiedenis ervan is echter ouder en gaat terug tot zeker 1636. Uit die geschiedenis blijkt ook de verbondenheid met het aangrenzende Elswout.

De Koningshof is een rijksmonument, daarbij horen zowel het huis als de aanleg en de historische bijgebouwen. Op het terrein ligt een tuin, parkbos en een duingebied met stuifzand. Sinds 1962 is het eigendom van de Vereniging Natuurmonumenten en grotendeels voor publiek toegankelijk. Het huis is niet toegankelijk.

3 min

Klein Bentveld

Tegen de oostgrens van Zandvoort, op de plek van de historische buitenplaats ‘Klein Bentveld’ staat tegenwoordig een villa uit 1923. Het is nauwelijks zichtbaar vanaf de weg door de begroeiing langs het hek. In zijn naam, maar ook in zijn architectonische vorm is het een twintigste-eeuwse vertaling en voortzetting van de buitenplaatsgeschiedenis van het gebied. Het huis is gemeentelijk monument en wordt particulier bewoond.

Ontginning en ontwikkeling op het Buntveld Het latere Klein Bentveld bestond al in 1634 als hofstede. In dat jaar werd het gekocht door Noël Hostier. Hij verfraaide de hofstede en legde boomgaarden en vijvers aan om het in 1636 met winst te verkopen. In 1660 plaatste de toenmalige eigenaar Jan Raphoen er het tuinpoortje van de Amsterdamse voetboogdoelen. Rond die tijd stond er ook een hardstenen voorpoort met een valbrug en een boerenwoning.

2 min

Lindenheuvel

Lindenheuvel is een mooi voorbeeld van duinbeplanting vanaf de late achttiende eeuw. De huidige kleinschalige nieuwbouw doet niets af aan de natuurwaarde van het terrein.

3 min

Buytentwist

Ten oosten van de Bloemendaalseweg, tussen Overbeek en Bloemenheuvel, ligt de villa Buytentwist. Verder naar achteren ligt het gelijknamige volkstuincomplex. Ze zijn met elkaar verbonden door de geschiedenis van het terrein als blekerij en buitenplaats. De geschiedenis ervan gaat terug tot de vroege zeventiende eeuw.

3 min

Woestduin

Woestduin vormt samen met Leyduin en Vinkenduin een aaneengesloten complex van buitenplaatsen op de overgang van de duinen naar de lager gelegen strandvlakte. Meest bekend is Woestduin van de periode 1901-1911 toen de eerste renbaan van Nederland hier werd gevestigd.

3 min

Vinkenduin

Vinkenduin is tot 1919 een onderdeel geweest van de buitenplaats Leyduin. De nieuwe eigenaresse laat op de voormalige vinkenbaan een nieuw hoofdhuis met bijgebouwen bouwen door architect A. de Maaker. Het huis vormt samen met de bijgebouwen een goed voorbeeld van een vroeg twintigste-eeuwse buitenplaats.

3 min

Schapenduinen

Haarlemse stedelingen bedwongen in de 18de eeuw circa130 ha. Bloemendaals stuifzand. De opeenvolgende eigenaren plantten er helmgras en (Schotse) grove dennen en lieten er Merino schapen grazen. Ook bouwden ze er enkele landhuizen en legden ze er lanen aan. Onder meer het huidige Duinlustpark, Schapenburg, Caprera, Klein Wildhoef, Euphrasia en Dennenheuvel staan in het gebied dat in de 18de eeuw even een enkele eigenaar kende.

3 min

De Linnaeushof: van overplaats tot speeltuin

De Linnaeushof staat bekend als de grootste speeltuin van Europa. De Linnaeushof is van oorsprong onderdeel van de buitenplaats De Hartekamp en veranderde in de loop der tijd van overplaats van een buitenplaats, via een bloemenpark à la Keukenhof uiteindelijk tot speeltuin.

2 min

Koekoeksduin

In de 17eeeuw gebruiken de bewoners van de buitenplaatsen langs de Herenweg in Aerdenhout een grote strook binnenduinbos en weilanden als hun jachtgebied. Als in 1657 de Leidsevaart wordt gegraven worden op de jachtdomeinen zelfstandige buitenplaatsen aangelegd. Eén van die buitenplaatsen is Koekoeksduin. Op de buitenplaats staat een 17eeeuws jachthuis dat ooit nog in gebruik is geweest als schuilkerk.

1 min

Koevlak en ’t Wed

De politieke en economische veranderingen eind 18eeuw leidden tot een pleidooi om ‘de woeste gronden in de Kennemerduinen ten voordele der Republiek te bereiden’, ofwel geschikt te maken voor landbouw. Veel andere namen (vooral rond de Hazenberg) herinneren aan die tijd: Koevlak is er daar één van. Dit gebied dankt zijn naam aan het feit dat het in het begin van de vorige eeuw sterk beweid werd door het rundvee van het Middenduin, maar ook Schapenkamp, Bokkendoorns, Kaasvlak, Ezelenwei, Lammetjeswei etc. Het was niet gemakkelijk om te ‘boeren’ op de stuivende duinzanden. Rond 1870 waren van deze enthousiast begonnen ondernemingen dan ook alleen boerderijen, een schaapsherderwoning en de veldnamen over.

0 min

Landhuis op de Bekslaan in Vogelenzang

Het landhuis is in 1840 gebouwd in classicistische bouwstijl, naar voorbeeld van het symmetrisch ingedeelde kleine type landhuis dat door J.D. en L.P. Zocher in die tijd in Haarlem en omstreken werd gebouwd. In 1860 heeft het pand een verbouwing ondergaan waardoor het de huidige omvang heeft gekregen. Het behoort tot de eerste categorie villa’s en landhuizen die in Bloemendaal rondom de oude dorpskernen in een natuurrijke omgeving werd geplaatst voordat de ontwikkeling van villaparken tot ontwikkeling kwam.

Adres: Bekslaan 30, Vogelenzang

0 min

Hofje van Stoel in Bloemendaal

Het complex bestaat uit tien arbeiderswoningen. Het is in 1895 gebouwd in opdracht van A.J. Stoel in Haarlem. Het hofje vormt één van de oudste en tevens het meest gaaf bewaard gebleven complex in deze arbeiders- en middenstandswijk.

Adres: Hofje van Stoel 1-10

0 min

Villa ‘Bosch en Duinzicht’ in Bennebroek

De villa is genaamd ‘Bosch en Duinzicht’. Het is een grote, hoger gelegen vrijstaande villa in schilderachtige eclectische stijl met elementen ontleend aan de vakwerk-bouw en aan de Hollandse-renaissance.nHet is in 1903 gebouwd voor burgemeester W.J.D.B. Zubli.

0 min

Landhuis op de Rijksstraatweg 71 in Bennebroek

Het landhuis stamt uit 1918 en is ontworpen door de Amsterdamse School-architect Jan Gratama voor de familie Van der Loo. Tekeningen en foto’s van de villa werden vanaf 1919 diverse malen gepubliceerd in boeken en tijdschriften over moderne landhuisbouw in Nederland.

Adres: Rijksstraatweg 71, Bennebroek

0 min

Herberg De Grave Tromp in Bennebroek

Het woonhuis stamt uit het eind van de negentiende eeuw. Oorspronkelijk is het gebouwd als herberg De Grave Tromp, op de rooilijn van een gelijknamige herberg uit 1663. Het is bijzonder als één van de laatst bewaard gebleven voorbeelden van kleine herbergen met veranda, die in de negentiende eeuw op meerdere plaatsen in Bennebroek en omgeving te vinden waren.

Adres: Binnenweg 14, Bennebroek

0 min

Gemeentewoningen op de Zandvoorterweg in Aerdenhout

De gemeentewoningen waren bestemd voor politiebeambten. De woningen zijn in 1912 gebouwd door gemeentearchitect C.L.M. Robbers.

Adres: Zandvoorterweg 27-29, Aerdenhout

0 min

De grenspaal op de Brederose berg in Santpoort-Zuid

De grenspaal is geplaatst ter markering van de grens tussen het voormalig hoogheemraadschap Hondsbossche en Duinen tot Petten en het Hoogheemraadschap Rijnland. De paal staat op het terrein van het Provinciale Ziekenhuis, aan de noordzijde van de Beederose berg bij het landgoed Duin en Kruisberg. Het is de tiende paal in een reeks van oorspronkelijk vijftien palen die in 1851 de oorspronkelijke houten palen vervingen. De grenspalen werden vervaardigd door A.N. Toepoel, Steenhouwer uit Haarlem.
De hardstenen grenspaal loop licht taps toe en heeft een halfronde bovenzije. Aan beide zijden zijn de symbolen van de respectievelijke hoogheemraadschappen aangebracht in combinatie met het cijfer veertien: ‘R.L.10’(Rijnland) en ‘H.B.10’(Hondsbossche). De tekst is in de paal gebeiteld.

1 min

De grenspaal op de kruising van de Jagtlustweg en Rondweg in Sandpoort-Zuid

De hardstenen grenspaal loop licht taps toe en heeft een halfronde bovenzije. Aan beide zijden zijn de symbolen van de respectievelijke hoogheemraadschappen aangebracht in combinatie met het cijfer veertien: ‘R.L.9’(Rijnland) en ‘H.B.9’(Hondsbossche). De tekst is in de paal gebeiteld.

1 min

De grenspaal op de Bloemendaalsestraatweg in Santpoort-Zuid

De grenspaal is geplaatst ter markering van de grens tussen het voormalig hoogheemraadschap Hondsbossche en Duinen tot Petten en het Hoogheemraadschap Rijnland. De paal staat aan het begin van de Bloemendaalsestraatweg en is de zevende in een reeks van oorspronkelijk vijftien palen die in 1851 de oorspronkelijke houten palen vervingen. De grenspalen werden vervaardigd door A.N. Toepoel, Steenhouwer uit Haarlem.

De hardstenen grenspaal loop licht taps toe en heeft een halfronde bovenzije. Aan beide zijden zijn de symbolen van de respectievelijke hoogheemraadschappen aangebracht in combinatie met het cijfer veertien: ‘R.L.7’(Rijnland) en ‘H.B.7’(Hondsbossche). De tekst is in de paal gebeiteld.

1 min

Huis ‘Meerzicht’ in Bloemendaal

Het huis is oorspronkelijk een hofstede uit omstreeks 1600, waaraan door architect Zocher in 1848 aan de oostzijde een deel is toegevoegd toen het pand tot woonhuis werd verbouwd voor de geneesheer-directeur van het door Zocher gebouwde psychiatrisch ziekenhuis Meer en Berg. Kenmerken Van het voorste gedeelte van de hofstede is een belangrijk deel van de hoofdvorm en detaillering aan de noordzijde bewaard gebleven. Van het andere bouwgedeelte dat hier loodrecht op stond resteert alleen de fundering met kelder. De korte gevel aan de westzijde is grotendeels negentiende-eeuws in detaillering, de zijgevels zijn in 1956 vernieuwd. Van de achteraanbouw valt alleen de hoofdvorm met fundering en kelder onder de bescherming, evenals de detaillering van de westgevel die mogelijk uit dezelfde tijd stamt als de aanbouw van Zocher. De voorgevel verkeert nog grotendeels in oorspronkelijke staat en komt in detaillering overeen met het hoofdgebouw, gelet onder meer op de symmetrische, classicistische vormgeving met toepassing van pilasters, kroonlijsten en brede deur- en vensteromlijstingen.

1 min