Enkhuizen

Esther Polak en Ivar van Bekkum

Op zee laat beweging geen blijvende sporen achter. Als een schip passeert, is het zeelandschap na korte tijd weer zoals het was. Die beweging kan tegenwoordig wél digitaal worden vastgelegd, bijvoorbeeld met GPS.nHet werk Seascape is een 21e-eeuwse panoramafoto van de oceaan, een kunstwerk dat de zee laat zien op basis van deze GPS-routes. Dit werk toont deroutes van vissersschepen, in het bijzonder van de Urker kotter Kornelis-Jan van Klaas-Jelle Koffeman.n nHet kunstenaarsduo maakte gebruik van GPS-data en tekende vervolgens de routes met licht. Polak en Van Bekkum gebruikten hiervoor ‘ouderwetse’analoge fotografie. Verschillende vissoorten, verschillend weer,verschillende golven en verschillende karakters zorgen voor verschillende sporen.nMet hartelijke dank aan PAIR en Badgast en de kapiteins van de SCH45, > FD281, SCH10, FR249, TH10, GO4 en de P224 (schol-, schar-, tong-, bot- engarnalenvissers) voor hun medewerking.

0 min

Hoe zuinig met water ben jij?

Een gemiddeld Nederlands gezin gebruikt per dag ongeveer 480 liter water. Het is vanzelfsprekend dat er altijd water uit de kraan komt. Waterleidingbedrijven zuiveren het water zo goed dat het drinkbaar is. Met dit kostbare drinkwater doen gezinnen hun wasjes en spoelen zij hun wc door.

0 min

STUDIO JOB – The gospel

Het Zuiderzeemuseum legt verbanden tussen heden en verleden, tussen kunst en vormgeving, tussen vakmanschap en abstractie. In The Gospel combineert Studio Job al deze facetten. De installatie bestaat uit twee grote glas-in-loodramen en een in ijzer gegoten, geroest servies van het Laatste Avondmaal. De Engelse term ‘gospel’ verwijst enerzijds naar de vier evangelies en anderzijds naar Amerikaanse kerkelijke liederen. In The Gospel legt Studio Job in beeld uit hoe Bijbelse taferelen zich kunnen verhouden tot het nu. In het grote raam is Christus aan het kruis te zien, met verwijzingen naar techniek en wetenschap. In het ronde raam, The Birth genoemd, zien we Maria met kind.

0 min

KIKI VAN EIJK – Soft Series

Kiki van Eijk (1978) maakt eigentijdse producten met ambachtelijke technieken.Haar geraffineerde materiaalgebruik maakt haar werk bijzonder. De hier getoonde objecten zijn eerst genaaid van textiel en vervolgens afgegoten in keramiek. Daardoor zijn alle eigenschappen van het textiel behouden gebleven.De objecten hebben een ‘zacht’ uiterlijk. Van Eijks inspiratiebronnen zijn vaak oude handgemaakte spullen die ze op rommelmarkten tegenkomt. Mensen houden van spullen die emotie uitstralen. “Ik vind het belangrijker dat mijn ontwerpen iets met je doen dan dat ze echt bruikbaar zijn. Liever maak ik heel mooie, eigenlijk alledaagse spullen waarop mensen op slag verliefd worden, omdat ze net even anders zijn.”

0 min

Enkhuizen, de versterking en de aanval

Onder de Breestraat in Enkhuizen ligt de middeleeuwse handelsterp die het stadje ooit was. Bij archeologisch onderzoek werden in de terp metersdikke ophogingen en woonlagen gevonden uit de twaalfde en dertiende eeuw. De middeleeuwse oevernederzetting had een lengte van ongeveer 600 meter. Enkhuizen richtte zich in die tijd op de handel met Hamburg. Het was dus al vroeg een echte ‘havenstad’; toch kreeg het stadje pas halverwege de veertiende eeuw stadsrechten.

1 min

Het buitendijkse land bij Enkhuizen

Het buitendijkse land ten noorden van Enkhuizen heeft vroeger gereikt van de Venhoek, de plaats waar nu vuurtoren De Ven staat, tot de stad Enkhuizen. Dit land was de polder Immerhorn. De eerste vermelding hiervan dateert van 1322, wanneer graaf Willem van Henegouwen toestemming geeft dit land te bedijken.

In de loop van de tijd is hier veel land in zee verdwenen, hoewel de overheid al het mogelijke heeft gedaan om het land te behouden. Zo hebben vooral de Gecommitteerde Raden van het Noorderkwartier zich daar in de zeventiende eeuw veel moeite voor gedaan. Tegenwoordig is er nog maar een fractie over van wat er daar ooit aan buitendijks land geweest is.

1 min

De Westfriese Omringdijk in Enkhuizen

De dijk komt de stad binnen bij de Flevolaan. Vervolgens gaat het tracé dwars over de dijk via het Dijkstraatje, de Breedstraat, de Vissersdijk, het Sybrandtsplein en de Noorderdijkweg op de Noorderdijk van Drechterland terecht. Bij de vuurtoren de Ven buigt de dijk naar het westen.

2 min

Vuurtoren De Ven: een merkwaardig bouwsel

‘Een ruig bouwsel, dat niet fraai mag heten, maar dat ook nooit enige pretentie in die richting heeft gehad’.  Zo typeerde in 1963 een lokale courant de witgepleisterde vierkante vuurtoren De Ven. De toren was er slechts om nuttig te zijn voor de scheepvaart, maar onbedoeld is dat ruige bouwsel een zeer passend element in het vlakke West-Friese landschap.

2 min

Rita and the Golden Five

In april 1965 werd de naam waaronder de band speelde veranderd van het hopeloos ouderwets klinkende Varia Melodisten ( zie daar ) in het meer hippe Rita & the Golden Five. De band zat op dat moment net een jaar onder contract bij organisatiebureau Ben Essing en de populariteit was nog steeds groeiende. De bezetting op dat moment was Rita de vries (zang) Herman Atsma ( accordeon) Joost Schipper ( gitaar en trombone), Wim Heeres (trompet) en Jan Jeltes (drums ). Door het contract met Essing was vier dagen per week optreden geen uitzondering en de meeste leden werden dan ook ‘beroeps’. Vaak werden ook bekende artiesten begeleid of werden er een complete tour gemaakt bijvoorbeeld met het Trio Hellenique. 

1 min

Wie denk jij dat je bent?

Kijk eens naar jezelf. Wat heb je vandaag aan? En waarom juist dit? Of heb je er eigenlijk helemaal niet over nagedacht? nnOver de keuze en functies van verschillende soorten kleding van vroeger en nu, is veel te zien en te leren in het binnengedeelte van het Zuiderzeemuseum. 

3 min

Lodewijk Napoleon en het koninklijk museum in Enkhuizen

In 2008 vierde het binnenmuseum van het Zuiderzeemuseum haar 60-jarig en het buitenmuseum haar 25-jarig bestaan. Het was ook exact 200 jaar geleden dat het gerucht de ronde deed dat Lodewijk Napoleon, de nieuwe koning van Holland, in Enkhuizen een goede locatie had gevonden voor zijn koninklijke verzameling.

3 min

De mooiste meubels moesten naar het stadhuis

In september werden alle Noord-Hollandse steden die een bezoek van Napoleon konden verwachten, geïnformeerd over een mogelijke komst van de Keizer. Naast diverse standaardvoorwaarden waaraan een plaats moest voldoen, was er een bepaalde mate van vrijheid met welke eer men Napoleon zou ontvangen. Enkhuizen koos onder andere voor een rijkelijk gemeubileerd stadhuis.

1 min

De mooiste ereboog voor Napoleon stond op de Koepoortsbrug

De mooiste ereboog van Napoleons rondreis stond misschien wel op de Koepoortsbrug in Enkhuizen. De maire (burgemeester) van Enkhuizen, de heer Van der Willigen, wilde de stad van haar allerbeste kant laten zien. Keizer Napoleon zou veel plaatsen aandoen en veel verschillende erebogen aanschouwen. Van der Willigen wilde iets bedenken waardoor Napoleon de stad niet zou vergeten: maar liefst acht feestelijk versierde erebogen moesten de keizer verwelkomen.

3 min

De ijverige maire van Enkhuizen

In september werden alle Noord-Hollandse steden die een bezoek van Napoleon konden verwachten, geïnformeerd over een mogelijke komst van de Keizer. Naast diverse standaardvoorwaarden waaraan een plaats moest voldoen, was er een bepaalde mate van vrijheid met welke eer men Napoleon zou ontvangen. Enkhuizen koos voor een goed verzorgde erewacht; een Garde d’Honneur.n

1 min

Luminisme in Enkhuizen

Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier bezit een interessante bedrijfscollectie moderne kunst. Maar er is ook het nodige oudere werk, zoals dit schilderij van Hendrik Jan Wolter uit 1917.

2 min

Beleef het verleden in een bronstijdboerderij

In het Buitenmuseum van het Zuiderzeemuseum in Enkhuizen staat een replica van een boerderij uit de bronstijd. Bij het bouwen van de boerderij is gebruikgemaakt van gegevens uit opgravingen in West-Friesland. Tijdens de open dagen van de bronstijdboerderij kunnen bezoekers een indruk krijgen van het leven op een boerderij in de bronstijd.

3 min

Marker haven in Enkhuizen; hoe kan dat?

De Buurterhaven van Marken werd in 1830 gegraven. De aanleg was noodzakelijk, omdat de Marker vissersvloot in de voorafgaande jaren fors was uitgebreid en steeds meer botters onbeschut op de rede voor het eiland moesten blijven liggen. De kans op averij of afdrijven bij storm of zware ijsgang was daardoor zeer groot. Het aantal ligplaatsen in de nieuwe haven bleek al binnen enkele jaren onvoldoende om de vloot te herbergen en daarom werd de haven in 1837 opnieuw uitgebreid. Door de enorme opbloei van de Marker Zuiderzeevisserij in de negentiende eeuw moest de haven nog twee maal worden uitgebreid: in 1853 met de Nieuwe Haven en in 1870 met de Westerhaven.

2 min

Een vreemde kapel op ongewijde grond

De voormalige dorpskerk van Den Oever trekt meer kerkgangers dan ooit op zijn nieuwe plek in het buitenmuseum van het Zuiderzeemuseum.

2 min