Oudeschild

Portret van een stad: Texel

In 1170 kwam de vroegmiddeleeuwse landstreek ‘Texla’, door de catastrofale Allerheiligenvloed los van het vaste land en ontstond Texel als eiland. Onderworpen door graaf Floris V, kreeg deze bijzondere plek in Noord-Holland in 1415 stadsrechten van graaf Willem VI van Holland. Het gaat hier dus niet alleen om een portret van de stad, maar ook die van het eiland Texel. Dé plek waar Georgische krijgsgevangenen tijdens Europa’s laatste slagveld van 1945 tegen de Duitsers vochten, waar menig vogelliefhebber zijn hart kan ophalen en waar evenveel schapen grazen als dat er mensen wonen. En als je door het monumentale duingebied wandelt, snap je wel waarom Texel door Lonely Planet in de top tien Europese topbestemmingen voor 2016 werd gezet. Herken jij alle Texelse elementen op de tekening?

3 min

Texels bierbrouwerij

Midden tussen de uitgestrekte groene weilanden, onder de onmetelijk hoge waddenlucht, aan de rand van natuurgebied ‘De Hoge Berg’ staat de voormalige zuivelfabriek van Oudeschild. Waar vroeger kaas werd gemaakt, glanzen nu koperen brouwketels.

2 min

Het Skillepaadje, de Wezenputten en Huis Brakestein op Texel

Het Skillepaadje is een pad dat loopt van de Hoge Berg naar Oude Schild. Het pad heette oorspronkelijk Schiltpad maar ging in de volksmond Skillepaadje heten. Dat is nu de officiële naam.  Aan het Skillepaadje liggen de Wezenputten en Huis Brakestein.

2 min

De Schans op Texel

De Schans is een vestingwerk dat in 1575 in opdracht van Willem van Oranje werd aangelegd. Met het geschut dat hier stond opgesteld kon de Rede van Texel worden beheerst. Het werk werd uitgevoerd onder leiding van zijn luitenant Diederik Sonoy. Ook in de gouden eeuw was Texel een zeer belangrijk punt voor de scheepsvaart. Voor de rede lagen vaak honderden koopvaardijschepen van de VOC voor anker tot de wind gunstig was om uit te varen.

1 min

Kaap Skil

In 2012 is het nieuwe museumgebouw van Kaap Skil geopend. Het is een ontwerp van Mecanoo architecten uit Delft. Het gebouw heeft vier aaneengeschakelde, speelse puntdaken die opgaan in het ritme van dorpse daken die vanaf de zee als golven boven de dijk lijken uit te steken. De houten gevel van Kaap Skil illustreert de eeuwenoude traditie van hergebruik. De verticale lamellen zijn gemaakt van verzaagde hardhouten damwanden uit het Noordhollands Kanaal en deze krijgen zo, net als de aangespoelde collectiestukken van het museum, een tweede leven.

n

0 min

Het Skillepaadje, de Wezenputten en Huis Brakestein

Het Skillepaadje is een pad dat loopt van de Hoge Berg naar Oude Schild. Het pad heette oorspronkelijk Schiltpad maar ging in de volksmond Skillepaadje heten. Dat is nu de officiële naam.  Aan het Skillepaadje liggen de Wezenputten en Huis Brakestein.

Lees meer

0 min

De Schans

De Schans is een vestingwerk dat in 1575 in opdracht van Willem van Oranje werd aangelegd. Met het geschut dat hier stond opgesteld kon de Rede van Texel worden beheerst. Het werk werd uitgevoerd onder leiding van zijn luitenant Diederik Sonoy.

Lees meer

0 min

Tessels Lant

In het voorjaar van 2012 heropende het Tesselse Kaap Skil (voormalig Maritiem en Juttersmuseum) haar deuren. Aan het plafond van het nieuwe gebouw hangt een heel bijzonder kunstwerk. Kunstenares Erna van Sambeek heeft samen met zo’n dertig Tesselaars een kleed van de kaart van Texel gemaakt. Deze kaart is negen bij vier meter en is volledig van Texelse producten gemaakt.

2 min

Brakestein

Onderaan de Hoge Berg tussen Den Burg en Oudeschild ligt Brakestein: de ‘enige buitenplaats van Texel’. Het is ook een markante blikvanger waarvan de geschiedenis teruggaat tot de zeventiende eeuw. Het huidige laat negentiende-eeuwse huis bevat een wandbetimmering uit 1787. Naast het huis ligt een bosrijke maar vervallen tuin, waarin de sporen van de zeventiende- en achttiende-eeuwse aanleg nog aanwezig zijn.

4 min

Zeemanskerk in Oudeschild

De Nederlands Hervormde kerk van Oudeschild is gebouwd tussen 1648 en 1650. De Gecommitteerde Raden financierden de bouw met een bedrag van f 3.000,-.

1 min

De Mielanden op Texel: eldorado voor vogels en planten

Laaggelegen grasland, natte percelen. Voor de landbouw zijn deze stukken grond niet geschikt. Maar voor planten en dieren is het een eldorado. Deze natte gronden, de Mielanden genoemd, zijn bijvoorbeeld ideale foerageerplekken voor trekvogels. Enkele bijzondere, want zeldzame plantensoorten voelen zich hier helemaal thuis.

2 min

Bijzonder water uit de Wezenputten op Texel

Huize Brakestein op Texel, nabij Oudeschild, is sterk verbonden met het maritieme verleden van het eiland. Huize Brakestein dateert uit de 17e eeuw. Volgens de overlevering vertoefden in dit huis de admiraals Michiel de Ruyter en Maarten Tromp tijdens hun bezoeken aan Texel.

2 min

Feest op fort de Schans

De oorsprong van fort de Schans is rechtstreeks verbonden met Prins Willem van Oranje. Hij geeft opdracht tot de bouw en vanaf 1574 is het fort lange tijd in gebruik als verdedigingswerk. Tegenwoordig ligt het fort er vreedzaam bij. De plek is een oase van rust en een toevluchtsoord voor vogels, kleine zoogdieren en insecten.

2 min

Nevenforten Lunette en Redoute terug in Texels landschap

Weinig bezoekers aan Texel weten dat op 16 oktober 1811 op deze plek een keizer rondgelopen heeft. Napoleon Bonaparte, toen de machtigste man van Europa, bezocht het eiland Texel voor een inspectietocht langs de fortificaties. Fort de Schans, een bestaand fort, en twee nieuwe nevenforten – Redoute en Lunette – zag hij als noodzakelijke, militaire bouwwerken van een groter plan voor verdedigingswerken langs het Marsdiep.

1 min

Rede van Texel te bewonderen op mega-maquette

Nederland heeft een rijk maritiem verleden. Deze geschiedenis is in een veelheid aan erfgoed zichtbaar en ontwikkelt zich nog elke dag. De Reede van Texel, zeg maar het Schiphol van de 17e eeuw, is het gebied voor de kust van Oudeschild. De schepen lagen hier aan de oostkant van Texel tijdelijk voor anker, in relatief diep water en beschut voor de westenwinden. Het waren de hoogtijdagen, ook wel de Gouden Eeuw genoemd, van de Verenigde Oostindische Compagnie (VOC) en de Westindische Compagnie (WIC).

2 min

De haven als trekpleister van Oudeschild

De naam Oudeschild is waarschijnlijk afkomstig van het woord schild. Vroeger betekende dat zoiets als modderbank of schelpenbank in zee. Het dorp ligt dan ook iets hoger dan zijn omgeving.

2 min

Jan Wolkers: ‘Tot hiertoe’ (1998)

In 1998 plaatste het toenmalige Hoogheemraadschap van Uitwaterende Sluizen een sculptuur van Jan Wolkers op de Waddenzeedijk van Texel. Aanleiding was de voltooiing van een dijkverbetering. ‘Tot hiertoe en niet verder’ heette het beeld. Het stond op de dijk van de Prins Hendrikpolder ten zuiden van Oudeschild. Helaas werd het kunstwerk in 2002 door vandalen onherstelbaar vernield. Waarmee een grens werd overschreden.

1 min

Jutten is van alle tijden

Zoeken op het strand naar uit zee aangespoelde spullen, het jutten zit Texelaars in het bloed. Jutten is van alle tijden. Ooit zochten de eilanders uit pure noodzaak naar waardevolle ladingen van gestrande schepen. Voor eigen gebruik of om te verkopen. Tegen alle regels in, want de jutterij was en is een illegale bezigheid. Jutten wordt steeds meer een onderdeel van de Texelse folklore. Wat blijft zijn de verhalen.

2 min

Noordkop: de Rede van Texel

Vanaf eind 2011 is het panorama van de Rede van Texel permanent te bewonderen in het nieuwe entreegebouw van Kaap Skil, museum van jutters & zeelui in Oudeschild op Texel. De beschutte ankerplaats aan de zuidoostkant van het eiland vormde voor de Nederlandse vloot in vroegere eeuwen de poort naar de wereld.

4 min