Amstelhoek – Bovenkerkerpolder: veenlanden verdwijnen in de schoorsteen

Het veenmoeras rondom Uithoorn werd rond het jaar 1000 ontgonnen en bewoonbaar gemaakt onder leiding van de proost van Sint Jan te Utrecht. Vanaf de twaalfde eeuw begon men ook vanuit het graafschap Holland met het ontginnen van het land bij Kudelstaart. Het was slechts een kwestie van tijd voordat de eerste twisten losbarstten over eigendom tussen graaf en proost. Deze laatste werd gesteund door de machtige bisschop van Utrecht. In 1205 brak er oorlog uit tussen de graaf van Holland en de bisschop van Utrecht waarbij het dorp Mijdrecht en omgeving in vlammen opging. Uiteindelijk lukte het de bisschop het noordwestelijk deel van het gebied te behouden. Uithoorn werd letterlijk de uithoek van de Proostdijlanden. De middeleeuwse benaming Ute Hoirne dat ‘uithoek’ betekende, sprak toen voor zich.

4 min

Rode Paal: grensgeval

Het valt nauwelijks op. Toch vertelt het rode stenen paaltje op de hoek van de Amsteldijk en de Hollandse dijk een heel verhaal. Het is een grensgeval. De grens van Holland en Utrecht. Vlakbij ligt een grote ijzeren goot als rijksmonument.

1 min

Damsluis De Kwakel

De Damsluis maakt onderdeel uit van de Stelling van Amsterdam dat tussen 1880 en 1914 is aangelegd.

1 min

De langhuisboerderij op de Boterdijk 109 in De Kwakel

De langhuisboederij heeft vermoedelijk een vroeg achttiende-eeuwse kern. Het woongedeelte heeft daarna diverse wijzigingen ondergaan. Later in de achttiende eeuw zal in het verlengde van het woongedeelte een nieuw stalgedeelte zijn toegevoegd. Aan de linkerkant van de boerderij heeft een negentiende-eeuws zomerhuis gestaan, dat blijkens opgegraven fundamenten op de plaats stond van meerdere voorgangers. Dit zomerhuis is tijdens de algehele restauratie van de boerderij (1887-1889) afgebroken. Tegelijkertijd zijn de stalmuren opnieuw opgetrokken met de oorspronkelijke stenen.  

Het interieur is grotendeels gewijzigd, met uitzondering van de kapgebinten van zowel het woongedeelte als het stalgedeelte.  

Adres: Boterdijk 109, De Kwakel

0 min

Fort bij Uithoorn

Dit fort behoort tot de Stelling van Amsterdam en maakt onderdeel uit van de QR route Stelling van Amsterdam die vanaf het voorjaar van 2013 gelanceerd wordt.

Lees hier het verhaal over Fort bij Uithoorn:verveeld soldatenleven beschreven door Theo Thijssenn

0 min

Fort aan de Drecht

Dit fort behoort tot de Stelling van Amsterdam en maakt onderdeel uit van de QR route Stelling van Amsterdam die vanaf het voorjaar van 2013 gelanceerd wordt.

Lees hier het verhaal Fort aan de Drecht: vergeten fort wordt modern bedrijfsverzamelgebouw

0 min

Fort bij de Kwakel

Dit fort behoort tot de Stelling van Amsterdam en maakt onderdeel uit van de QR route Stelling van Amsterdam die vanaf het voorjaar van 2013 gelanceerd wordt.

Lees hier het verhaal Fort bij de Kwakel: bouwproces door uniek dagboek en zeldzame foto’s vastgelegd

0 min

Het sluiscomplex bij Uithoorn

Het sluiscomplex is gebouwd in 1884 als uitstroomgoot en uitwateringsduikersluis ten behoeve van het gemaal van de Noorder Legmeer- en Thamerpolder an de Hollandsedijk. Via de dijk mondt het complex uit in de Amstel.

1 min

Zijdelmeer toont oeverlandschap van eeuwen geleden

Uithoorn houdt z’n ‘groene hart’ goed verborgen: natuurgebied Zijdelmeer ligt weggestopt achter hoge bomen en gebouwen. Wat nu een breed meer is, begon rond het jaar 1000 als een stroompje dat water van de veengronden afvoerde naar de Amstel. Die open verbinding met de Amstel is verloren geraakt. Maar het oeverlandschap van het Zijdelmeer anno nu, ziet er vrijwel net zo uit als eeuwen geleden. Met dank aan de vrijwilligers van Landschap Noord-Holland.n n‘We streven ernaar,’zegt Peter de Jong van Landschap Noord-Holland, ‘wat hier nog resteert van het veenweidelandschap te behouden.’ Daartoe moet een deel van het oeverland zo schraal mogelijk blijven – met zo min mogelijk voedingsstoffen. En dus voeren vrijwilligers al het gemaaide riet en gras af.

3 min

Knotgroep Uithoorn komt elke winter in actie

‘Kijk uit. Van onderen!’ Pal na deze waarschuwing klapt een dikke wilgentak op de dijk. Het is duidelijk: Knotgroep Uithoorn is in actie. Met een zaag in de hand klimmen tientallen mannen en vrouwen de bomen in. Iedere winter knotten deze vrijwilligers wel zo’n duizend wilgen langs dijkweggetjes en rond forten van de Stelling van Amsterdam. Het is vermoeiend werk, maar na vier uren zagen is er gelukkig soep.n nKnotgroep Uithoorn dateert uit 1974 en is vermoedelijk de oudste in het land. Wim van Zuilen, destijds docent aan de lagere technische school in Uithoorn, zag hoe de wilgen in de polders kapot scheurden door het gewicht van de zware pruik. Met een groepje leerlingen besloot hij de bomen te redden door te doen wat boeren vroeger deden: om de drie à vier jaar de takken afzagen.

3 min

Rechthuis Uithoorn schrijft historie

De tijden zijn veranderd, maar net als eeuwen geleden is het Rechthuis in Uithoorn een plek voor passanten om uit te rusten. Op zonnige dagen lokt het terras aan de Amstel. Het pand heeft meer bestemmingen gekend. De naam geeft het al aan, in dit Rechthuis werd ooit recht gesproken. In de herberg die hier stond vergaderden schout en schepenen. Het Rechthuis heeft ook als kazerne gediend, toen in het Rampjaar 1672 aan de overkant van de Amstel de Franse troepen dreigden.
De herbergier van het Rechthuis trad in de jaren dat er in Uithoorn geen brug over de Amstel lag op als veerman. Begin vorige eeuw had de burgemeester van Uithoorn in dit Rechthuis zijn werkvertrekken op de bovenverdieping. Met een eigen ingang, zodat de burgervader zich niet een weg hoefde te banen door vrolijke drinkers.

2 min

Uithoornse bieb in kerkgebouw

Het is een wat wonderlijk gebouw voor een bibliotheek. Erg hoog en inefficiënt ingedeeld. Maar het is er altijd wel erg licht dankzij een brede glazen wand met zicht op een waterpartij. Welkom in de enige kerk die Gerrit Rietveld heeft ontworpen. Gebouwd in 1965 en sinds 1984 de bieb van Uithoorn. In de vroegere kosterswoning houdt tegenwoordig een fysiotherapeut praktijk en in de vroegere fietsenstalling vind je de Wereldwinkel.

3 min

De Thamerkerk in Uithoorn

In een de bocht van de Amstel, op Amsteldijk-Noord, staat de in neoclassistische stijl gebouwde Thamerkerk. Hoewel de huidige kerk uit 1835 dateert, gaat de geschiedenis van het gebouw terug tot in de zeventiende eeuw. De Thamerkerk dankt haar naam aan het dorpje Thamen ter hoogte van Europarei, waar tegenwoordig rijen Uithoornse flats staan. Toen dit dorpje in het water verdween, begon de geschiedenis van de Thamerkerk.

3 min

Historische Vuurlijn gaat schuil achter nieuwbouw

Weggemoffeld achter nieuwbouw aan de provinciale weg in Uithoorn dommelt een schamel dijkweggetje. Je zou niet zeggen dat dit de voorloper van de provinciale weg N201 was. En dat dit de zuidelijke flank vormde van de Stelling van Amsterdam. Op zoek naar verblekende sporen van vroeger.

3 min