2 min

Sluis bij Nauerna

Bron: Provincie Noord-Holland

Sluis bij Nauerna

Geschiedenis

De geschiedenis van deze uitwateringssluis hangt samen met de ‘Schermersluis’, waarmee de sluis een waterstaatkundig complex vormt. De Schermersluis bleek onvoldoende om het vele water van de schermerboezem af te voeren. Om deze reden werd in 1651 ten oosten van de Schermersluis een uitwateringsduiker gebouwd. Hiervoor werd een verbindingskanaal tussen de Nauernasche Vaart en de nieuwe sluis gegraven. De sluis is exemplarisch voor de transformatie die in de Schermerboezem in de eerste helft van de zeventiende eeuw inderging, waarbij de nadruk noodzakelijkerwijs kwam te liggen op de afwatering in plaats van de berging van water.   Kenmerken De frontmuur bevat een sluitsteen die het jaar 1651 vermeldt. Elders is er een natuurstenen gedenksteen aangebracht die het jaar 1802 memoreert. Langs de frontmuur en langs de sluiswanden is een smeedijzeren negentiende-eeuws hekwerk geplaatst.
Waarde
De sluis is architectuurhistorisch van betekenis als gaaf bewaard voorbeeld van een uitwateringsduikersluis met oorspronkelijk zeewerende functie uit het midden van de zeventiende eeuw (1651). De ouderdom, hoofdvorm, materiaalgebruik en de detaillering (waaronder met name de sluitstenen uit 1651, de gedenksteen uit 1802 en de natuurstenen peilschaal) dragen bij aan de waardering.
Cultuurhistorisch is de sluis van waarde als gaaf element uit de geschiedenis van de waterhuishouding in Noord-Holland en de Schermerboezem in het bijzonder. Als zodanig was jet een uitwateringssluis met een voormalige zeewerende functie. Daarmee is het ook van ruimtelijk-historisch belang.
De sluis is vanwege de situering in de noorder IJ- en Zeedijk (dertiende eeuw) en hoofdvorm van ruimtelijk-landschappelijke betekenis, met name gezien vanuit het noorden, oosten en zuiden.

Monumentale status

Provinciale monumenten vertellen het verhaal van de geschiedenis van Noord-Holland en zijn bepalend voor de identiteit van de diverse regio’s. Provinciale monumenten zijn beschermd op basis van de provinciale monumentenverordening. De provincie Noord-Holland wil dit erfgoed behouden en de beleving hiervan door haar bewoners en bezoekers zo breed mogelijk maken. De provinciale monumentenlijst bevat onder meer stolpboerderijen, kerken, waterstaatkundige werken, villa’s en industrieel erfgoed.
 
Adres: Nauerna, Nauernasche Vaart

Publicatiedatum: 09/03/2012