Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie

Alkmaar

Villa Batouwe

Villa Batouwe in de Alkmaarse Hout werd in 1915 gebouwd naar ontwerp van de Bussumse architect K.P.C de Bazel. Modern voor die tijd was de toepassing van betonnen vloeren, waarvoor dan ook afzonderlijk vergunning moest worden aangevraagd.

> Book 0 min

Voorhout

Stadsvilla Huize Voorhout werd in 1906 gebouwd naar ontwerp van de Hilversumse architect J.W. Hanrath. In 1939 werd de forse vleugel in dezelfde stijl aangebouwd. In de Tweede Wereldoorlog werd het pand geconfisqueerd door de Duitsers en was de Ortskommandantur (hoofdkwartier van de Duitsers in de steden) er gevestigd. Na de bevrijding in 1945 vestigde het Militair Gezag zich in Huize Voorhout die vanuit hier NSB’ers en collaborateurs opspoorde en berechtte.

> Book 0 min

Alkmaar Ontzet, 150 jaar 8 oktoberviering: praalwagens versieren

ANJA BOSCHMAN uit bergen kwam met een fraaie foto en Kees de Goede uit Alkmaar herinnert zich de grote optocht in 1964. ,,Ik was in 1964 werkzaam bij de stadskwekerij in Alkmaar’’, vertelt Kees de Goede. ,,De praalwagens werden toen door de medewerkers van de gemeente versierd met bloemstukken. Dat ging toentertijd heel anders in zijn werk dan nu. We moesten eerst zorgen voor wat groen en dat kwam grotendeels van de kwekerij en de plantsoenen. De bloemen haalden we uit Limmen bij de firma Nuyens. We hadden ook mos en sphagnum – ook een soort mos – nodig om daar ballen van te maken om de bloemen in te steken. Dat haalden we in de Schermer, waar het langs de rietkragen groeit. We trokken laarzen aan en gingen de sloot in op zoek naar die mossen. De praalwagens werden naar het oude busstation aan de Helderseweg gebracht en binnen werden de wagens versierd. Onze normale dienst begon ’s morgens om 7 uur waarna we de hele avond en nacht doorwerkten om de praalwagens te versieren. Dat duurde tot de volgende dag 12 uur, vlak voordat de optocht begon. Als ik dan thuis kwam stond mijn vrouw al klaar met de kinderen om naar de optocht te kijken. Maar ik ging dan naar bed want ik was doodmoe. Zodoende heb ik vele jaren geen optocht gezien. Later werd het werk door anderen gedaan. Ik kijk nu nog altijd met plezier naar de grote optocht. Ik denk dat ik nog de enige werknemer uit die jaren ben die heeft gewerkt aan de praalwagens. Een beetje waardering voor dit werk heb ik nog wel gemist.’’

> Book 1 min

Alkmaar Ontzet, 150 jaar 8 oktoberviering: zang en optocht

RUUD DE JONG heeft een prachtige foto waarin hij figureert. Maar we beginnen met een bijzonder interessant verhaal van Mientje Maas uit Australië.   ,,Mijn naam is Mientje Adriana Anthonius Septimus Maas-Maas. Ik ben in 1923 geboren in de Spoorstraat in Alkmaar. Mijn vader, H.A. Maas, was muziekmeester van de stad sinds begin 1900. Voor hem en het Stadsorkest werd toentertijd de ‘Music-bowl’ opgericht in de Muziektuin. Hij was een muziekpedagoog, jurylid, had zijn eigen conservatorium en was een bekend componist, met veel uitgegeven werken. In de archieven vond hij een lied: ‘Wie heeft van Alkmaar niet gehord… van het strijden aan de Friese poort’. Het onzetlied. Het was niet geheel compleet, maar mijn vader sleutelde er wat aan en zette er muziek onder. Hij organiseerde ook de Nieuwe 8 oktoberfeesten, die in het ongebruik waren geraakt. Hij was zeer goed in het organiseren van feesten. Zo regelde hij ‘Duizend kinderen op de Dam’, waar schoolkinderen met kleppels een aubade gaven aan koningin Wilhelmina. Ik woon nu al 61 jaar in Australië en heb ook mijn deel gehad (en nog) in het organiseren van ‘volksfeesten’, zoals mijn vader dat noemde. Zo ben ik betrokken bij onder meer ‘Celebration of Australia Day’, ‘Aboriginal Week’ en ‘Senior Citizens Week’. Ik ben dus een echte dochter van mijn vader.’’

> Book 1 min

Alkmaar Ontzet, 150 jaar 8 oktoberviering: oorlogsjaren

ROELIEF KUIKEN-WOUDSTRA is 93 jaar en een geboren en getogen Alkmaarse. Lichamelijke ongemakken horen bij de leeftijd. ,,Maar m’n kop is nog in orde’’, zegt ze. Dat blijkt als Alkmaars Ontzet ter sprake komt. Haarscherp staat haar de ontzetviering in de eerste oorlogsjaren voor ogen. Ze zat in het ballet van de 8 oktober-revue. ,, Van de oorlog merkten we nog niet veel. Je zag natuurlijk wel veel Duitse soldaten, maar dat stond de ontzetviering niet in de weg. Het was eigenlijk net als anders.’’ Roelfien was 22 toen de oorlog uitbrak. Van de Ontzetfeesten van voor de oorlog herinnert Roelfien zich dat het dagenlang feest was. En in de eerste jaren van de oorlog was het eigenlijk niet veel anders. ,, Ik zat in de balletgroep van Rie Jonker-Jonker uit Leiden, een in die tijd bekende balletdanseres. Kennelijk kon ik het wel aardig want ik behoorde tot het groepje van acht meiden dat Rie Jonker er uitgepikt had.’’ Van de andere meiden van het groepje herinnert Roelfien zich de namen van Corrie de Vries, Corrie Mater, Ans Olte en Jannie van Lienen. De revue werd verder opgevrolijkt door Piet Stet en Menno Grondsma, die cabaret brachten. Het was een groot succes.   Paardendans Twee foto’s heeft Roelfien nog uit die tijd. Een van de ‘Paardendans’. Roelfien is het middelste meisje. De andere foto is gemaakt van het nummer ‘Gaat dat zien’ waarin werd nagespeeld hoe de revue werd aangekondigd. Roelfien had toen alleen nog haar meisjesnaam Woudstra. Haar vader had een drukkerij op de hoek van het Ritsevoort en de Vrouwenstraat. Zelf werkte ze bij confectiezaak Meijer. In de eerste jaren leerde ze Niek Kuiken kennen, haar latere echtgenoot. Hij had aan het begin van de oorlog tegen de Duitsers gevochten. Later belandde Niek in het verzet en moest hij vluchten naar Frankrijk. Roelfien reisde hem in 1943 achterna. Samen wachtten ze het einde van de oorlog af. Terug in Alkmaar trouwde ze. Haarstrik Rita Faber-van den Beld (61 jaar) droeg als klein meisje haarstrikken. Net als haar zusjes. ,,Veel meisjes in die tijd droegen haarstrikken. Met Koninginnedag hadden we een oranje strik in ons haar, op 5 mei een rood/wit/blauwe strik maar op 8 oktober, als rechtgeaard Alkmaarse meisje, droeg ik een rood en witte strik, de Alkmaarse kleuren. Bij het stadhuis brachten wij dan een aubade op die dag.’’

> Book 0 min

Alkmaar ontzet, 150 jaar 8 oktoberviering: optocht

MIJN BROER blijft maar beweren dat ik Kwak was. Maar dat is gewoon niet waar. Hij was Kwak, ik was Kwek. Dat kun je zelfs nu nog zien. Ja echt, dik een halve eeuw na dato is mijn broer nog steeds een echte kwak. Zelf zou ik inmiddels ook wel als Kwik door het leven kunnen gaan. Maar die eer was destijds nu eenmaal voor Bob Smit weggelegd. Bob was Kwik, ik was Kwek, mijn broer was Kwak. Punt uit.  Waar ik het over heb? Een van de 8 oktober-optochten uit mijn Alkmaarse jeugd. ’s Ochtends had je de kinderoptocht, ’s middags de grote mensenoptocht. En aan die kinderoptocht deden mijn broer, Bob Smit en ik mee, drie peuters uit de Maclaine Pontstraat, de keurige christelijke straat in de christelijke buurt (maar ondertussen). Onze moeders hadden de kleding vervaardigd: oranje zwemvliezen en snavels van karton, oranje maillots, korte broeken uit witte kussenslopen waarin met watten eendenstaarten waren gemaakt, enzovoorts. Ik stak toen al twee koppen boven mijn leeftijdsgenoten uit, dus ik moet behoorlijk voor joker hebben gewaggeld. Maar wel een eervolle vermelding, ja!? Wilt u dat even noteren!? Jaren later vocht ik tegen windmolens. Als columnist van De Telegraaf doe ik dat nu trouwens nog. Maar toen deed ik het als Don Quichotte in de grote mensenoptocht op 8 oktober. Jopie van Houten was Sancho Pancho. Ik kende hem van DAW, Jopie was98 centimeterhoog. Daarom was het wel logisch dat hij bij de rolverdeling te horen kreeg dat hij Sancho Pancho moest uitbeelden. Ik was namelijk3.17 meter. En een Sancho Pancho van3.17 meternaast een Don Quichotte van98 centimeter, dat kan nu eenmaal niet. De optocht duurde een paar uur. Al die tijd moest ik op de praalwagen tegen fraai opgebouwde windmolens vechten. Soms nam ik even rust. Ik vond dat een Spaanse edelman daar recht op had, maar op 8 oktober heeft het Alkmaarse publiek nu eenmaal weinig met Spanjolen op. ‘Aan de slag, lange! riep men mij toe. ‘Luieren doe je maar inLa Mancha!’   8 oktober? Zoete herinneringen, vooral. Malle Kees die voor de drumband uitliep als tambour-maître. Gekke Annie die je een schop onder je kont gaf als je even niet oplette. En jaren later de feesten tot diep in de nacht in het Gulden Vlies, waar ik ook over zou kunnen schrijven. Maar dat doe ik niet. Een columnist behoort ook te weten wanneer hij er het zwijgen moet toe doen.

> Book 0 min

Huis Nijenburg tussen Alkmaar en Heiloo

Sinds het ontstaan in de zestiende eeuw is Nijenburg het familiehuis geweest van de adellijke families Van Egmond van de Nijenburg en Van Foreest. Inmiddels is het landgoed eigendom van Vereniging Natuurmonumenten (tuin) en Vereniging Hendrick de Keyser (huis en koetshuis), maar het verhaal van de familie leeft er voort.

> Book 3 min

Op reis naar Alkmaar

‘Met prykelen en groot gevaer’, schreef de loodsman over de reis die hij maakte in de zomer van 1661. Samen met twee welgestelde heren vertrok hij dat jaar vanuit Amsterdam op een driedaagse reis naar Alkmaar. De tekeningen die hij maakte van deze reis, laten goed zien dat de wereld in de zeventiende eeuw nog heel groot was. Veel groter dan nu. Alkmaar was dus ver weg en de reis ernaar toe was spannend. Een heel avontuur. Onderweg, al varend op de binnenvaarten van Noord-Holland, kwamen de drie heren dan ook allerlei perikelen en gevaren tegen.

> Book 9 min

Geen muggen, geen malaria

In tropische streken sterven nog steeds jaarlijks honderdduizenden mensen aan malaria. Wie wel eens naar een risicogebied op vakantie is geweest, weet er alles van: eerst naar de GGD voor een preventieve tablettenkuur. Maar helemaal nog niet zo lang geleden was ook Noord-Holland nog een groot malariabroeinest.

> Book 4 min

De Omringdijk tussen de Nieuwe Schermerweg en de Hoornse Vaart

Bij het graven van de trekvaart Alkmaar-Hoorn is de Omringdijk doorgegraven bij het westelijke einde van de ringsloot van de Heerhugowaard. Om bepaalde redenen voldeed dit dijkgedeelte blijkbaar niet meer als waterkering en is de ringdijk van de Schermeer, die aan de oostzijde parallel met de omringdijk loopt, als waterkering van West-Friesland genomen.nOp dit stuk is de omringdijk een enigszins bochtige aarden dijk zonder weg op de kruin. Het tracé is nagenoeg origineel en de dijk lijkt niet al te veel te zijn afgegraven. 

> Book 1 min

Het tracé van de Westfriese Omringdijk bij Oudorp

Bij de Frieseweg en de Randersdijk is de dijk afgegraven en vervangen door een straatweg. Het Oudorperdijkje en het begin van de Schermerweg is als dijk nog wel herkenbaar omdat het wat hoger gelegen is. De rest van de dijk bij de Schermerweg en de Kraspolderweg is weer afgegraven, hoewel het tracé nog duidelijk herkenbaar is.n nHet laatste gedeelte van de Kraspolderweg gaat dwars door een fabrieksgebouw heen. Verderop langs de bebouwing van Oudorp is de dijk nog altijd duidelijk aanwezig.nBij de Hoornse Vaart (ten westen van de Huigendijk) wordt de dijk onderbroken. Daar is de omringdijk in 1633 doorgegraven ten behoeve van de Schermer ringvaart dat toen werd aangelegd. 

> Book 1 min

De Westfriese Omringdijk in de stad Alkmaar

In de gemeente Alkmaar loopt de Omringdijk aan de noord-westzijde langs het Noord-Hollands kanaal, over de Frieseweg, langs de Sluismolen waarna het overgaat op het tracé van de Rekerdijk langs de oude Huiswaard en de Langedijk. De dijk is nagenoeg over het gehele tracé langs het kanaal bebouwd. Ten bate van die nieuwbouw is de dijk daar verbreed en enigszins afgevlakt.nHet gedeelte van de Rekerdijk is afgegraven en slingert door een park als (gedeeltelijk) fietspad.

> Book 1 min

Het gemaal van de familie Leegwater in Alkmaar

Het gemaalcomplex op de Cort vd Lindenkade in Alkmaar Bron: ONH Het gemaalcomplex op de Cort vd Lindenkade in Alkmaar Na het afbranden van de poldermolen besloot het polderbestuur van de polder ‘Het Overdie en de Achtermeer’ tot het installeren van een dieselgemaal. Voordelen van een, in die tijd, nieuwe dieselmotor was de geringe ruimte […]

> Book 2 min

Fantasie d’Amour

Ringers’ Chocoladefabriek is opgericht door Hendrik Ringers en heeft bestaan van 1905 tot 1970 en stond bekend om zijn luxe bonbons, waaronder de beroemde kersenbonbon. Naast chocolade produceerde het bedrijf ook suikerwerken. Dit zijn kunstwerken van dragant, een substantie van poedersuiker, gelatine en water. De meest bijzondere stukken werden gemaakt door twee de suikermeesters Goosen en Dingerdis, en werden ingezet om prijzen te winnen.

> Book 1 min

De kersenbonbons van Ringers

Hendrik Ringers (1880-1975) begint in 1905 een chocoladefabriek in een klein huisje aan het Varnebroek in Alkmaar. Hij doet er alles aan om de beste chocola van Nederland te maken. Met succes. In 1911 verhuist de fabriek naar een groter pand in Rotterdam. Als ook dit gebouw na een paar jaar te klein wordt, laat Ringers een tweede vestiging bouwen in Alkmaar. In 1920 wordt de eerste steen gelegd van de fabriek aan de Noorderkade. Het bedrijf blijft groeien. Ringers wordt een begrip in binnen- en buitenland.

> Book 1 min

Interview Paul Post van Archief Alkmaar

Wie had ooit gedacht dat er in mijn familie een Europees kampioen atletiek zou zitten? ‘Brasser die in trainingspak met groot gemak over de 1,74 meter was gesprongen, bewees duidelijk dat hij de beste springer van het tienkamp was.’ Maar ook: ‘Brasser liep niet, hij ‘sukkelde’ over de baan waardoor hij den slechsten tijd van de elf deelnemers maakte: 5 min. 30,6 sec.’ In het archief is nog veel meer te ontdekken dan alleen beroemde familieleden. Zo is er vanaf deze week een nieuwe tentoonstelling ‘Alkmaar op de kaart’. Daar worden allemaal verschillende oude kaarten van Alkmaar en omgeving tentoongesteld. Van een oude middeleeuwse kaart tot eentje uit de twintigste eeuw. Volgens Paul Post, directeur van het archief, kun je sommige kaarten nu zelfs nog goed gebruiken, zoals de kaart van het centrum van Alkmaar. ‘Je kan alles zelf zien, dat is er zo leuk aan!’ Ouderwetse back-up Naast de tentoonstelling is het natuurlijk ook een archief. Alles wordt hier bewaart wat wettelijk bewaart moet blijven. Van een oude kopie van het stadsrecht van Alkmaar tot de “nieuwste” gemeentelijke papieren van twintig jaar oud aan toe. Maar niet alleen dat, ook gegevens van sportverenigingen. Je zou het een soort van ouderwetse back-up kunnen noemen.

> Book 2 min

Alkmaarse watertoren in 1947 leeg tijdens vrieskou

Nee, ze staan er niet elke dag bij stil, de medewerkers van NOORDWESTZES. Maar nu wij het toch vragen: ja, het is bijzonder om in een honderdentwaalf jaar oude watertoren te werken. Naast de ingang prijkt een plaquette die herinnert aan de uitreiking van de Watertorenprijs 2002. In dat jaar onderging de toren een drastische én originele verbouwing, door de Watertoren Stichting beloond met deze tweejaarlijkse prijs.

> Book 4 min

Noord Holland vol schaatsgeschiedenis

Noord Hollandse schaatsliefhebbers kunnen dit weekend hun hart ophalen tijdens het Noord Hollands Schaatsweekend. Het evenement wordt dit jaar voor de vierde keer gehouden en vindt plaats op de vier kunstijsbanen in onze provincie; Amsterdam, Alkmaar, Haarlem en Hoorn. Tijdens het schaatsweekend is er van alles te zien en te beleven op schaatsgebied. Als inleiding op het weekend biedt oneindignoordholland.nl een kijkje in de moderne geschiedenis van de schaatssport in Noord Holland, want die is rijker dan menigeen denkt.

> Book 2 min

Jim Bakkum

Jim Bakkum uit Alkmaar is een van de twee winnaars van het eerste seizoen van de populaire talentenjacht Idols op RTL4.

> Book 2 min