Toen Drechtje werd begraven, ze was tussen de 20 en 24 jaar, zal niemand hebben bevroed dat haar evenbeeld 3500 jaar later de blikvanger zou worden van een tentoonstelling over de Bronstijd in archeologiecentrum Huis van Hilde te Castricum.
>
3 min
In 1995 werd het skelet opgegraven van een vrouw die in de vierde eeuw geleefd heeft. Op basis van het skelet wist men een gezichtsreconstructie te maken. Zo kreeg de archeologie letterlijk een gezicht: Hilde van Castricum. Om deze en vele andere archeologische vondsten te conserveren en te laten zien aan het publiek is een nieuw archeologisch depot ingericht. Het werd vernoemd naar deze vrouw: het Huis van Hilde.
> 3 min
Wie dacht dat de grootste kunstwerken van Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog in de musea bleven hangen zit er volledig naast. Deze lagen veilig opgeslagen in verschillende bunkers in de duinen. Het eerste idee hiervoor ontstond naar aanleiding van een reis naar Spanje door Jonkheer Willem Sandberg, destijds conservator van het Stedelijk Museum Amsterdam. Hij begon in 1939 met de aanleg van een bomvrije bunker in de Castricumse duinen die het nationaal kunstbezit moest beschermen tegen de gruwelen van de oorlog.
> 3 min
Archeologie heeft niets met Indiana Jones of dinosaurussen te maken. Omstanders bij een opgraving door amateurarcheologen vragen wel eens: “Heb je al een dinobot opgegraven of wil je voor je verjaardag een Indianajoneshoed?”
> 3 min
De Stichting Oer-IJ, opgericht om meer bekendheid te geven aan de bijzondere kwaliteiten van het landschap tussen Zaanstad, Velsen en Alkmaar, heeft het initiatief genomen voor een eigen Oer-IJ Academie. Eerste activiteit is een serie van vier publiekslezingen in Huis van Hilde te Castricum. Verschillende deskundigen komen daar meer vertellen over de boeiende geschiedenis van dit kwetsbare gebied.nDe Oer-IJ Academie wordt gecoördineerd door professor Hans van Weenen, die zich in zijn wetenschappelijk werk vooral heeft beziggehouden met milieuproblematiek. Hij deed veel onderzoek, publiceerde daarover en was betrokken bij de organisatie van internationaal overleg op het gebied duurzame productontwikkeling.
> 2 min
Het Provinciaal depot voor archeologie van de Provincie Noord-Holland herbergt vele honderdduizenden vondsten van honderden opgravingen die in de afgelopen decennia zijn uitgevoerd binnen de provinciale grenzen. Veel archeologische vondsten betekent het uitvoeren van verantwoord depotbeheer om alles in zijn geheel te ontsluiten.
> 3 min
In de duinen van Castricum werd in 2013 een skelet gevonden dat van een Russische grenadier bleek te zijn. Hij had een leren tas bij zich met een metalen plaat erop. Daaraan kon zijn nationaliteit worden ontleend. Hij sneuvelde waarschijnlijk op 6 oktober 1799 tijdens de Slag bij Castricum. Deze slag vormde het keerpunt in de opmars van het Engels-Russische leger in Noord-Holland. Dit invasieleger landde op 27 augustus 1799 op de Noord-Hollandse kust tussen Callantsoog en Den Helder om het Franse bezettingsleger te verjagen.
> 1 min
In de duinen van Castricum werd in 2013 een skelet gevonden dat van een Russische grenadier bleek te zijn. Hij had een leren tas bij zich met een metalen plaat erop. Daaraan kon zijn nationaliteit worden ontleend. Hij sneuvelde waarschijnlijk op 6 oktober 1799 tijdens de Slag bij Castricum. Deze slag vormde het keerpunt in de opmars van het Engels-Russische leger in Noord-Holland. Dit invasieleger was op 27 augustus 1799 geland op de Noord-Hollandse kust tussen Callantsoog en Den Helder om het Franse bezettingsleger te verjagen.
> 0 min
Voorafgaand aan de bouw van appartementencomplex De Boogaert werden resten uit de Romeinse tijd gevonden, zoals paalsporen en waterputten. Heel bijzonder was de vondst van drie menselijke skeletten in een sloot of greppel. Het menselijke skelet dat werd gevonden lag in een greppel waarin bij eerder onderzoek ook twee skeletten werden gevonden. Dit derde skelet komt echter niet overeen met de eerste twee. Het lichaam lag gestrekt in een greppel, terwijl de eerste twee gehurkt lagen. Uit de Romeinse tijd zijn uiterst weinig graven teruggevonden, terwijl archeologen hebben aangetoond dat er veel mensen gewoond hebben in Castricum. Waarom deze drie mensen hier begraven zijn is niet bekend.
> 0 min
Bij de kruising van de Laan van Albert’s Hoeve en de Molendijk is het kunstwerk Terra Sigillata geplaatst, dat verwijst naar het Romeinse rode aardewerk met dezelfde naam. Het beeld is van de kunstenaar Nicolaas L.M. Dings. Het is in 1999 gemaakt en het materiaal is brons en terrazzo. In het beeld zijn archeologische vondsten uit de opgraving in de Oosterbuurt op kunstzinnige wijze vorm gegeven.
Het hoofd verbeeldt één van de acht gevonden skeletten, waarvan het belangrijkste de naam Hilde heeft gekregen.
Het servies van de Romeinen was gemaakt van terra sigillata, aardewerk vervaardigd van zeer fijne slibachtige klei. In de Oosterbuurt is een complete wrijfschaal gevonden. De munt verwijst naar een gouden Keltische munt van de stam der Nervii. De gouden stater lag onder een huispaal en dateert van 50 voor Christus.
De opgraving vond plaats in 1995-1996 op een veld genaamd De Teling. Er zijn gedeelten van zeer goed geconserveerde nederzettingen uit de Romeinse tijd, Merovingische en Karolingische tijd, en een grafveld uit de Romeinse tijd opgegraven.
0 min
Opgravingen (1995-1996) ten zuiden van Castricum in de Oosterbuurt hebben bewoningssporen blootgelegd uit de Romeinse tijd en de vroege middeleeuwen. De nederzetting uit de periode van ca. 260 tot 330 n.Chr. bestond uit tenminste twee boerderijen met bijgebouwen en een klein grafveld. In de onmiddellijke nabijheid werden ook aanwijzingen gevonden voor de aanwezigheid van een nederzetting uit de vierde eeuw n.Chr. (laat-Romeinse tijd). Uit deze periode stamt ook het graf van een vrouw. Nadat van de schedel het gezicht was gereconstrueerd kreeg zij in 2006 de naam ‘Hilde’.
In een gevel van de Klapweide is een timpaan aangebracht, een driehoekige gevelbekroning, waarin een archeologische vondst is verbeeld. Op het timpaan is de gelaagdheid van de archeologische vondst verbeeld.
0 min
Boerderij Kronenburg markeert het centrum van het voormalige mondingsgebied van het Oer-IJ. Door intensief onderzoek in de onmiddellijke nabijheid, maar ook op het terrein zelf, is bekend dat zich hier diverse inheemse nederzettingen bevinden uit de late ijzertijd, Romeinse tijd en vroege middeleeuwen (ca. 200 v.Chr. – ca. 900 n.Chr.). De aanwezigheid van Kronenburg zelf, in combinatie met de verschillende archeologische resten maken duidelijk dat het hier een zone betreft met een langdurige strategische ligging. Het provinciaal monument is in dat opzicht van grote betekenis als bron van kennis over de kolonisatie van het kustgebied vanaf de ijzertijd, en niet in de laatste plaats in het licht van de discussie over de herkomst en geschiedenis van de Friezen of Frisii – de bewoners van het in Romeinse ogen onbewoonbare of op zijn minst onaantrekkelijke kustgebied tussen Rijn en Weser.
> 0 min
De Schulpvaart is een waterloop die hier de Soomerwegh kruist. Deze waterloop is een restant van een kreek uit het Oer-IJ. Verderop bij de Uitgeesterweg kruist de route deze voormalige kreek nogmaals. In het landschap zijn her en der nog meer kreekresten zichtbaar. Ze zijn te herkennen aan hun grillige verloop dat enorm afwijkt van de kaarsrechte sloten die door mensen zijn gegraven.
> 0 min
Bezoekerscentrum De Hoep is het vertrekpunt voor een fietstocht door de duinen. PWN vertelt hier het verhaal van de drinkwaterproductie voor Noord-Holland. Van 20 december 2014 tot 5 januari 2015 was hier een presentatie te zien van vondsten uit het Oer-IJ-gebied, toegelicht door een amateurarcheoloog.
> 0 min
Archeologen houden zich bezig met het ontrafelen van het leven van mensen van lang en heel lang geleden. Zelf laten wij ook sporen na voor toekomstige archeologen. Precies onder de voordeur van Huis van Hilde ligt een tijdscapsule. Op 4 juli 2013 hebben 200 kinderen een bouwoffer in de bodem gelegd. Toen was het terrein nog een leeg veld en nu staat het archeologiecentrum er bovenop. In de capsule mocht iedereen iets achterlaten voor de toekomst. Voor archeologen bijvoorbeeld, die de koker na honderden jaren weer opgraven.
> 0 min
De tentoonstelling van het Huis van Hilde in Castricum staat vol teksten die een context geven aan alle voorwerpen en de mensfiguren. Wie heeft deze teksten geschreven en waar moest allemaal rekening mee worden gehouden? Kom na 15 januari lezen in het Huis van Hilde.
> 3 min
De route steekt het lager gelegen gebied tussen de strandwallen over via de Zanddijk, die nu nog nauwelijks als een dijk is te herkennen. Het is de oudste dijk uit het gebied rond Alkmaar. Het dijkje werd in opdracht van de Abdij van Egmond opgeworpen rond 1105. De monniken hadden last van het water van het IJ dat vanuit het zuiden opdrong. Voor de mensen in Castricum gaf dit dijkje juist problemen: het water kon niet weg. Dat was reden voor een conflict tussen hen en de monniken. Later kwam het water uit het noorden en ditmaal hadden de monniken last van het dijkje doordat het water niet weg kon en de landerijen van de abdij overspoelde.
> 0 min
Op 1 april 2013 gaat de eerste paal voor het nieuwe Archeologisch Informatie Centrum de grond in. Dat verwacht architect Fons Verheijen: “Iedereen is enthousiast over het plan, alle procedures lopen. Als de eerste paal in april wordt geslagen, kan het Archeologisch Informatie Centrum in de tweede helft van 2014 zijn deuren openen.
> 2 min
Voor het nieuwe Archeologisch Informatie Centrum dat begin 2015 in Castricum zijn deuren opent, werkt amateurarcheoloog en beeldend kunstenaar Jelus Matser aan de reconstructie van vier boerderijen uit de middenbronstijd. Bij diverse opgravingen in de provincie Noord-Holland werden de sporen van deze boerderijen gevonden. Het AIC gaat de modellen – schaal 1:16 – tonen in samenhang met hun geschiedenis. Zo krijgen de bezoekers een goede indruk van hoe de mensen vroeger leefden en werkten.
n
In deze video van John Meijer vertelt Jelus Matser over de bouw van de modellen.
> 0 min
De Castricumse en Bakkumse duinen maakten in de eerste helft van de negentiende eeuw deel uit van een grootschalig ontginningsproject, bedoeld om de onvruchtbare duinvalleien voor landbouw en veeteelt geschikt te maken. Initiatiefnemer was koning Willem I. Hij kocht voor dat doel gronden op van Amsterdamse patriciërsfamilies als Barnaart, Boreel en Deutz van Assendelft. Vervolgens liet hij een aantal boerderijen op zijn nieuw verworven territorium bouwen, waaronder Johanna’s Hof uit ongeveer 1830. Het beoogde resultaat viel echter tegen. Na het overlijden van de vorst vervielen de Bakkumse bezittingen aan zijn nazaten. Aan het eind van de negentiende eeuw was dat prinses Marie von Wied, die in Duitsland woonde. In 1903 naam de provincie Noord-Holland haar bezittingen over. In de jaren twintig waren er al meer dan 500 kampeerders die hun tentje in Bakkum opsloegen en de provincie begon geld te ruiken. Besloten werd een tarief in te stellen en kampeergeld te heffen. In die vroege tijd was de fiets het aangewezen vervoermiddel. Tentje achterop en wegwezen! Fietskamperen was in het begin nog wel een elitaire aangelegenheid, maar toename van vrije tijd voor de arbeider maakte het mogelijk dat ook hij naar buiten kon. Op de seizoensplaatsen staan tegenwoordig vooral caravans, die in de winter in stallingen in de omgeving worden ondergebracht.
> 1 min