Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie

IJmuiden

Een watertoren voor de visserij in IJmuiden

Op Dokweg 37 staat een watertoren met een opvallend onderstel. De watertoren staat aan de oever van de haven, midden tussen andere vroegere waterleidingsgebouwen. Het waterreservoir voorzag in 1915 in een dringende behoefte aan drinkwater van ‘booming’ haven IJmuiden.

> Book 2 min

Lage Vuurtoren IJmuiden: kopje kleiner

IJmuiden heeft twee vuurtorens die al honderd jaar door het leven gaan als Hoge en Lage vuurtoren. Dat is niet altijd zo geweest. De torens zijn in 1877 als identieke zuilen ontworpen en gebouwd.  De voorspoedige industriële ontwikkeling van Nederland, met Amsterdam als belangrijke internationale haven, leidde tot de bouw van grotere zeeschepen. IJmuiden was in 1909 dringend toe aan een bredere en diepere vaargeul.

> Book 1 min

Hoge Vuurtoren IJmuiden

De aanleg van het Noordzeekanaal ging gepaard met een wonderlijk mengsel van traditionele en moderne techniek. Polderjongens met kruiwagens en spaden deden het graafwerk, zoals dat al eeuwenlang ging. Maar voor het op diepte brengen van het kanaal werden voor die tijd ultramoderne stoombaggermolens ingezet. Geheel in stijl met het monumentale karakter van dit project koos het Rijk voor een vuurtorenontwerp met allure.

> Book 2 min

De oorlog in IJmuiden door de heer Assink

De heer Assink woonde in de Smit-van Gelderstraat te Velsen Noord. Hij was in de oorlog in opleiding voor modelmaker bij Van Gelder Papier, waar zijn vader ook werkte. Op 17.9.1944 moesten de bewoners van Velsen-Noord evacueren.

> Book 0 min

De oorlog in IJmuiden door Piet Heilig

Piet Heilig (1928) woonde op het Tasmanplein in IJmuiden, achter het Kennemerplein. Het gezin moest in 1942 vertrekken wegens afbraak van hun woning. Ze werden op transport gezet naar Friesland, samen met onder anderen wethouder W.F. Vissers. Ze kwamen terecht in Smallingerland. Daar stond de hele groep geëvacueerde mensen op het plein, en inwoners van Smallingerland (waarschijnlijk veelal met een kerkelijke achtergrond) kozen mensen uit die zij in huis konden of wilden nemen. De evacués werden er goed verzorgd. Piet Heilig raakte ‘onder moeders vleugels uit’ en is in Ureterp verzeild geraakt. Hij deed daar van alles om aan een beetje geld te komen om te kunnen overleven. Na de bevrijding is hij in IJmuiden teruggekomen. Dat kon alleen als hij bij de wederopbouw werkzaam was. Hij meldde zich aan als stucadoor, hoewel hij dat nog nooit had gedaan.

> Book 0 min

De oorlog in IJmuiden door mevrouw D’Hondt

Mevrouw D’Hondt (1925) woonde met haar ouders in de Willibrordstraat te IJmuiden. Haar vader was voor de oorlog al gepensioneerd, en was dus niet meer nodig. In november 1942 moest men evacueren naar Friesland. Daar had haar vader geen zin in. Hij heeft toen zelf onderdak geregeld in Oosterhout bij Nijmegen. Daar kwam men in 1944 in de frontlinie terecht.

> Book 0 min

De oorlog in IJmuiden door mevrouw Busschbach

Mevrouw Busschbach woonde bij de watertoren te IJmuiden, Meerwijkerstraat. Zij moest verhuizen omdat haar huis werd afgebroken. Haar vader werkte bij de luchtbescherming en kon daarom niet worden gemist. Ze mochten naar Velsen-Noord verhuizen. Toen men ook daar weg moest vertrok het gezin naar Oost Graftdijk. Ze ging tijdens de oorlog op de fiets naar haar oma in IJmuiden Oost. Ze herkende de omgeving nauwelijks, omdat alles was platgegooid.

> Book 0 min

De oorlog in IJmuiden door mevrouw Douwstra

Mevrouw Douwstra (1928) woonde in Velsen-Noord aan de Kanaalkade naast Van Gelder Papier. Daar had men uitzicht op een ‘marinebasis’, op de plaats waar later de Velsertunnel gebouwd werd. Daarom moest men in 1943 weg. Het gezin vertrok naar de Burgemeester Weertsstraat, achter de Kanaalkade, naar een huis van een NSB’er die was vertrokken omdat bij hem telkens de ramen werden ingegooid. In 1944 moest men weer vertrekken, want ook dat huis zou worden afgebroken. Ze moesten zelf maar uitzoeken waar ze heen trokken en ze zijn met het hele gezin (6 personen) ingetrokken bij mensen in Heemskerk in een veel te klein huisje, waar ze vervolgens met elf personen in woonden. Zij ging elke dag met vader lopend naar Beverwijk, om een ander huis te zoeken. Ze vonden daar een onbewoond huis met twee afgesloten kamers, waar het meubilair van de oorspronkelijke bewoners was opgeborgen. Het gezin heeft daar ca. 1 jaar gewoond, en men is toen vertrokken naar de Arendsweg.

> Book 0 min

De oorlog in IJmuiden door mevrouw Van Beelen

Het gezin van mevrouw Van Beelen kreeg een aanschrijving om te evacueren naar Friesland, maar men mocht ook zelf een adres kiezen. Omdat men familie in Assendelft had ging men die kant uit. Tijdens de oorlog woonde men op verscheidene adressen. Na de oorlog keerde het gezin terug naar IJmuiden. Het huis dat was achtergelaten was volkomen uitgewoond. Het gezin trok bij oma in. Omdat die inmiddels alleenstaand was had zij inwoning nodig om in IJmuiden te mogen blijven.

> Book 0 min

Festung IJmuiden: onderdeel van Atlantikwall

In 2010 heeft Cultuurcompagnie Noord-Holland een onderzoek gedaan naar de Atlantikwall in de IJmond en de gevolgen van de aanleg van de verdedigingslinie voor de bewoners. Tijdens de oorlog zijn 35.000 mensen uit het spergebied geëvacueerd. Na de oorlog waren 4500 woningen gesloopt of zwaar beschadigd. De Historische Kring Velsen heeft voor het project contact gelegd met meer dan 60 mensen die de oorlog hebben meegemaakt. Cultuurcompagnie Noord-Holland heeft 40 personen geinterviewd als ooggetuige van de gebeurtenissen tijdens de oorlog. Daarnaast is onderzoek gedaan in de archieven van de gemeenten Beverwijk en Velsen. De resultaten zijn gepubliceerd op www.atlantikwallplatform.eu

> Book 1 min

De oorlog in IJmuiden door mevrouw De Ruijter

Tijdens de Duitse bezetting moesten in IJmuiden 35.000 inwoners evacueren. Mensen die in het gebied onmisbaar waren mochten blijven of werden naar buurgemeenten gestuurd. Mensen zonder economische binding waaronder gepensioneerden, weduwen en gezinnen waarvan de man naar Engeland was overgestoken werden uit het kustgebied verwijderd, vaak naar het noorden en oosten van het land. Voor het vrije schootsveld van de Atlantikwall werden 4500 woningen gesloopt of onbruikbaar gemaakt. Het herstel van de IJmond onder leiding van architect Dudok was het grootste wederopbouwproject in Noord-Holland.

Mevrouw de Ruijter heeft de oorlog in IJmuiden zeer bewust meegemaakt. Zij zag tijdens de meidagen wanhopige joodse mensen op zoek naar een boot die hen naar Engeland kon brengen. Ook zag zij de koninklijke familie vertrekken. Als hulp in de huishouding vond zij het pistool van Ko Langedijk bij het opmaken van het bed. Ko Langedijk maakte er werk van om onderduikers te verrraden. Hij was in zijn heup geschoten bij een aanslag op de Wijkerstraatweg in Velsen-Noord door Jan Bonekamp (zie het verhaal door de heer de Zeeuw). De aanslag door Hannie Schaft en Truus Oversteegen later in Haarlem was Ko Langedijk fataal. Een week voor de bevrijding moest mevrouw De Ruijter met haar familie alsnog vertrekken.

> Book 0 min

De oorlog in IJmuiden door de heer Van Schie

Tijdens de Duitse bezetting moesten in IJmuiden 35.000 inwoners evacueren. Mensen die in het gebied onmisbaar waren mochten blijven of werden naar buurgemeenten gestuurd. Mensen zonder economische binding waaronder gepensioneerden, weduwen en vrouwen wier man naar Engeland was overgestoken werden uit het kustgebied verwijderd, vaak naar het noorden en oosten van het land. Voor het vrije schootsveld van de Atlantikwall werden 4500 woningen gesloopt of onbruikbaar gemaakt. Het herstel van de IJmond onder leiding van architect Dudok was het grootste wederopbouwproject in Noord-Holland.

De heer van Schie vertelt over zijn herinneringen aan de oorlogsperiode. Hij woonde in de Kompasstraat in IJmuiden. De familie moest met Kerstmis 1942 evacueren, en kon pas terugkeren in hun eigen woning met Kerstmis 1946, omdat in die buurt krijgsgevangenen werden verzameld en vastgehouden. Het gezin was in Schelluinen in de buurt van Gorinchem terechtgekomen. Zijn vader had een schildersbedrijf, en hij heeft na de bevrijding vanuit Gorinchem het bedrijf weer opgestart. Hij was zeer verbolgen over het gebrek aan medewerking van de Nederlandse overheid. In de hele omgeving was de bestrating verdwenen. De klinkers waren tijdens de oorlog gebruikt voor de verharding van duinwegen die leidden naar de bunkers van de Atlantikwall.

> Book 0 min

De oorlog in IJmuiden door de heer De Zeeuw

Tijdens de Duitse bezetting moesten in IJmuiden 35.000 inwoners evacueren. Mensen die in het gebied onmisbaar waren mochten blijven of werden naar buurgemeenten gestuurd. Mensen zonder economische binding waaronder gepensioneerden, weduwen en vrouwen wier man naar Engeland was overgestoken werden uit het kustgebied verwijderd, vaak naar het noorden en oosten van het land. Voor het vrije schootsveld van de Atlantikwall werden 4500 woningen gesloopt of onbruikbaar gemaakt. Het herstel van de IJmond onder leiding van architect Dudok was het grootste wederopbouwproject in Noord-Holland.

G. de Zeeuw (1929) was 11 jaar toen de oorlog uitbrak. Het woningbouwcomplex ‘Patrimonium’ waar hij met zijn ouders woonde werd tijdens de oorlog afgebroken voor het vrije schootsveld van het Duitse geschut en het gezin verhuisde naar Velsen-Noord. Daar was hij getuige van een aanslag op Ko Langedijk door Jan Bonekamp. Hannie Schaft was daarbij niet aanwezig. Na Dolle Dinsdag, 5 september 1944, werd ook dit deel van IJmuiden voor een groot deel afgebroken

> Book 0 min

Wim Beun vertelt over de wederopbouw van IJmuiden

Wim Beun vertelt over zijn herinneringen aan de wederopbouw van IJmuiden Wim Beun (1925) was begin 1945 al werkzaam voor de wederopbouw in IJmuiden. Hij vertelt over zijn werk als assistent. Ook kwam hij in contact met de architect Dudok, die het wederopbouwplan ontwierp voor IJmuiden. De Lange Nieuwstraat was het ‘pièce de la résistance’. Via het `anker’ was deze verbonden met de bestaande bebouwing.

> Book 0 min

De oorlog in IJmuiden door mevrouw Vessies

Mevrouw Vessies (1928) vertelt hoe zij al tijdens de eerste oorlogsdag 10 mei 1940 met alle inwoners van Oud IJmuiden werd geëvacueerd in verband met de gevechtsdreiging. Zij verbleef met haar zuster in de Zaanstreek terwijl haar ouders in Bloemendaal en Overveen terechtkwamen. Zij maakte een geallieerde aanval op de Hoogovens mee vanaf de oude spoorbrug.

> Book 0 min

De oorlog in IJmuiden door mevrouw Swagerman

Mevrouw Swagerman (1935) vertelt over haar jeugd in de Lagersstraat en hoe zij werd geconfronteerd met de aankondiging dat het gezin IJmuiden moest verlaten. Eerst in september1944, maar dat ging niet door. Tenslotte moet het gezin in februari 1945 toch vertrekken. Men gaat naar Hoorn waar familie woont en waar men na de oorlog ook blijft wonen.
In 1951 wordt de grond waarop het huis stond onteigend voor 2245 gulden.

> Book 0 min

Kennemerstrand

Object van Nationaal Park Zuid-Kemnnemerland. Bij dit object wordt binnenkort een QR-bordje geplaatst. Meer informatie volgt.

> Book 0 min

The Shepherds

The Shepherds uit IJmuiden is bekend van vertolkingen van oud-Hollandse liedjes en religieus getinte nummers. Het bekendste liedje van het vocale trio is hun versie van Dank U Voor Deze Nieuwe Morgen.

> Book 1 min

Cornelis Vreeswijk

Multifunctionele artiest met succes in Nederland en zijn tweede vaderland Zweden.

> Book 1 min

IJmuiden: Mark Hom over het kitesurfen in IJmuiden

Dit is een video van het Verhalenpaviljoen, een initiatief van de kustgemeenten en Provincie Noord-Holland. In de zomer van 2010 en 2011 ging het Verhalenpaviljoen in verschillende kustplaatsen op zoek naar de lokale identiteit. Dit heeft geresulteerd in tientallen prachtige persoonlijke verhalen van bewoners, bezoekers en ondernemers uit Den Helder, Bergen, Zandvoort, IJmuiden, Wijk aan Zee, Castricum en Callantsoog. Verhalen over vroeger en nu, over de zee, het strand, de samenleving, monumenten en gebouwen. Hier krijg je een van deze bijzondere verhalen te zien en te horen, die het karakter van de kustplaatsen versterken en onze kust aantrekkelijker maken voor bewoners, ondernemers en bezoekers.

> Book 0 min