Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie

Bakens in het Landschap

Kerktorens, vuurtorens, maar ook watertorens, zijn sinds mensenheugenis herkenningspunten voor reizigers. Bakens in het landschap. Ze wijzen de mensen de weg. Oneindig Noord-Holland verzamelt de verhalen over zulke bakens.

Verhalen

De Kolenkit: markante wederopbouwkerk

Veel mensen zullen bij het horen van markante gebouwen in de Amsterdamse wijk Bos en Lommer meteen denken aan de Opstandingskerk, pal gelegen naast de Bos en Lommerweg. De kerk is  beter bekend onder de naam de Kolenkit, vanwege de vorm van de toren. De buurt daaromheen dankt zijn naam weer aan deze bijnaam: de Kolenkitbuurt. Deze buurt is onderdeel van de enorme stadsuitbreidingen die na de Tweede Wereldoorlog het aanzien van Amsterdam voor een groot deel hebben veranderd.

> Book 2 min

Watertoren Zandvoort: wie redt de toren?

De watertoren, zo dicht bij de kust, is een onmisbaar baken én steunpilaar voor de identiteit van badplaats Zandvoort. Voor veel bewoners is het ondenkbaar dat deze toren, net als zijn voorganger, zou kunnen verdwijnen. Na de Tweede Wereldoorlog bracht de bouw van een nieuwe toren de bevolking van Zandvoort geloof in de toekomst.

> Book 3 min

Watertoren Aalsmeer: mooiste toren van Nederland

Als trouwlocatie is de toren populair, maar ook zonder uitspreken van het jawoord houdt iedereen in het dorp van deze fraaie toren en zijn spectaculaire ligging aan de Westeinderplassen. Monumentale Art Déco architectuur in een robuuste uitvoering, dat is wat ingenieur Hendrik Sangster in 1926 voor ogen had. Dit baken van Aalsmeer is terecht aangemerkt als een van de mooiste watertorens in Nederland.

> Book 3 min

Blustoren kruitfabriek De Oude Molen

In het Amstelveense deel van Ouderkerk, aan de Amsteldijk Zuid, is De Oude Molen een tastbare herinnering aan een ooit levendige bedrijfstak. De watertoren, eigenlijk een blustoren, was een onmisbare voorziening bij deze hoogst explosieve fabriek. Voor Ouderkerkers was de kruitfabriek tegelijkertijd ramp én zegen. Velen vonden er een bestaan, altijd was er de angst voor ontploffingen.

> Book 3 min

Watertoren Kwadijk is prijswinnaar

Dit markante silhouet in het open landschap ten noorden van Purmerend, kun je niet missen. Vanuit alle richtingen is de watertoren van Kwadijk duidelijk zichtbaar. Zeventig jaar lang en elke dag bediende deze toren de regio met een flinke straal kraanwater. Waar het uiterlijk van de toren ongewijzigd bleef, maakte het bouwwerk van binnen een metamorfose door. Ooit een nutsvoorziening is deze toren nu het verticale droompaleis van een gezin.

> Book 3 min

Watertoren Duin en Bosch te Castricum

Vanuit de duinen fungeert deze watertoren als een baken voor het zorgcentrum: die kant op ligt Duin en Bosch. Deze toren is voor de inwoners van Castricum al meer dan honderd jaar een vertrouwd beeldmerk. Met zijn slanke vorm en robuuste bovenstuk is het bovendien een van de goed zichtbare monumenten van Duin en Bosch.

> Book 3 min

Watertoren Hoogkarspel: een kloek bouwwerk

Een kans om niet te laten lopen. Toen eind 1996 de watertoren in de verkoop kwam stroomden de inwoners van Hoogkarspel en de Streek massaal toe voor een kijkje in ‘hun’ toren. Sinds zijn verrijzen in 1931 is de toren een baken voor heel oostelijk West-Friesland – zichtbaar van ver in de zeekleipolders. Na 65 jaar arbeid ging de toren met pensioen. Dit keer ging de gebeurtenis niet onopgemerkt voorbij.

> Book 3 min

Watertoren op terrein Vogelenzang is baken voor Bennebroek

Vanuit de wijde omgeving is dit baken goed te zien: de watertoren op het complex Vogelenzang. Het waterreservoir is sinds 2009 buiten gebruik, maar aan het markante uiterlijk is niets veranderd. De toren en andere gebouwen in het landschapspark genieten monumentale bescherming.

> Book 3 min

Watertoren Spaklerweg: honderdjarig pronkjuweel

Aan de Spaklerweg 26, in het huidige Amstel Business Park, herinnert een prachtige toren aan een florerende bedrijfstak van honderd jaar geleden. Amsterdam exploiteerde in de hoogtijdagen 1898 – 1921 vier gemeentelijke gasfabrieken. De Zuidergasfabriek stond op dit terrein. De nu honderdjarige watertoren werd gebouwd voor opslag van proceswater. Dit baken met vele fraaie ornamenten versierd is van ver te herkennen. 

> Book 3 min

Watertoren Amstelveenseweg: een pompstation op 100 palen

Het bekende schoengebouw aan de Zuidas van Amsterdam ontneemt wel het zicht op deze sympathieke reus. Vanaf de splitsing Amstelveenseweg – de Boelelaan is de betonkolos uit 1965 beter te zien. Een gigantisch groot en blinkend reservoir zorgt voor een contstante aanvoer van kostbaar drinkwater naar Amsterdam.

> Book 2 min

Watertoren IJmuiden omgetoverd tot woontoren

Het heeft even geduurd maar de watertoren aan de Evertsenstraat krijgt een tweede leven door de bouw van elf appartementen. De toren is al bijna een eeuw een herkenningspunt en baken voor de inwoners van IJmuiden. Hoog in de toren is het uitzicht magnifiek en typisch IJmuiden: het imposante sluizencomplex, het Noordzeekanaal, de duinen en de zee zijn ook vanaf deze hoogte altijd dichtbij.

> Book 2 min

Vuurtoreneiland Durgerdam: een oase omgeven door water, stilte, licht en lucht

‘Gezocht: ondernemer met hart voor historie die een stukje werelderfgoed wil exploiteren’. Eind 2012 hoopt eigenaar Staatsbosbeheer een kandidaat te verwelkomen op Vuurtoreneiland Durgerdam. Het eiland is nog geen twee voetbalvelden groot. Een oase,  omgeven door water, stilte, licht en lucht. Een fort en een kleine vuurtoren zijn de enige bebouwing op het eiland. Al meer dan driehonderd jaar is het vuurtorenlicht een baken voor de scheepvaart.

> Book 3 min

Een watertoren voor de visserij in IJmuiden

Op Dokweg 37 staat een watertoren met een opvallend onderstel. De watertoren staat aan de oever van de haven, midden tussen andere vroegere waterleidingsgebouwen. Het waterreservoir voorzag in 1915 in een dringende behoefte aan drinkwater van ‘booming’ haven IJmuiden.

> Book 2 min

De watertoren van Assendelft

De watertoren van Assendelft uit 1885 is de oudste bewaard gebleven watertoren in Noord-Holland. De toren heeft honderd jaar dienst gedaan in de drinkwatervoorziening van de Zaanstreek. In de architectuur- geschiedenis is dit baken een uniek voorbeeld van een gemetselde, cilindervormige toren. Inmiddels is het monument gerestaureerd, verbouwd en geschikt gemaakt voor kantoren en ontvangsten.

> Book 2 min

De watertoren van Heemstede bleef gewoon zichzelf

Op het voormalige terrein van gasfabriek Heemstede herinnert de watertoren aan oude tijden. Al honderd jaar torent de 41 meter hoge gigant hoog boven alle bebouwing uit. Drie gloednieuwe woonwijken zijn inmiddels verrezen op dit gemeentelijk bedrijventerrein. In de namen Waterhof, Waterspiegel en Waterpark klinkt het verleden door. Watertoren Heemstede bleef ondanks alle veranderingen gewoon zichzelf.

> Book 2 min

De Nieuwe Watertoren van Den Helder

Meer dan honderd jaar oud is de prachtig gerestaureerde watertoren aan de Middenweg.  Een herkenningspunt en baken voor Nieuwediepers, niet meer weg te denken uit het straatbeeld van Den Helder. Liefhebbers spreken nog steeds over de ‘nieuwe’ watertoren, niet te verwarren met de oude watertoren. In 1856 verwelkomde Den Helder deze als eerste watertoren van Nederland op haar grondgebied. Alleen de nieuwe toren staat nog fier overeind.

> Book 3 min

Vuurtoren Den Oever

De gietijzeren vuurtoren op de Afsluitdijk en nabij Den Oever is een tastbare herinnering aan de tijd dat Wieringen nog een eiland was. Bakens, lichtopstanden en vuurtorens waren van groot belang voor de visserij en scheepvaart op Zuiderzee en Waddenzee.

> Book 3 min