Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie

Bestaan er eigenlijk wel doodwegen op de Bussummer- en Westerheide?

Er bestaan heel wat verhalen over de doodwegen naar het Sint Janskerkhof. Wichelroedelopers zijn ervan overtuigd dat ze energiebanen volgen. Karel de Grote zou gezegd hebben dat de doodwegen allemaal recht moesten zijn.

Wandelen op de Westerheide.

Nog steeds maken we gebruik van oude wegen over de heide. Beeld: Goois Natuurreservaat.

Wandelen op de Westerheide.Wandelen op de Westerheide.

Lariekoek

Allemaal lariekoek zeggen historici nu. De fabel dat Karel de Grote rechte wegen zou aanleggen, is terug te brengen op een verkeerde vertaling van een Latijnse tekst. In zijn verordening, uitgegeven bij het Concilie van Paderborn in 785, heeft Karel de Grote het over ‘den gerechten lyckwech’ wat wij nu zouden vertalen als ‘de juiste lijkweg’ en niet als ‘de rechte lijkweg’.

Oriëntatiepunt

Toch zijn de doodwegen nagenoeg rechte wegen. Hoe is dat dan te verklaren? Eigenlijk vrij eenvoudig. Het was over de heide vrij gemakkelijk om rechte paden te banen naar het Sint Janskerkhof. Er waren op de heide nauwelijks obstakels. Wel moeten we ons realiseren dat de wegen toen nog niet verhard waren. Het terrein was in de zomer vaak mul. Na veel regen was het een zware tocht om een weg te ploegen door de modder. Niet alleen gelovigen staken de heide over, ook reizigers en handelaren volgden de zandpaden. Lange tijd trokken ze te voet over de heide. Later namen ze de koets. De Sint Vituskerk op het Sint Janskerkhof lag hoog en was een goed oriëntatiepunt. Het is dus niet vreemd dat reizigers de richting van het Larense kerkhof aanhielden.

Kortste weg

De rechte wegen over de Westerheide zijn dus geen doodwegen. Het waren de kortste wegen die leidden naar het Sint Janskerkhof. Je mag dus niet spreken van doodwegen. Wanneer wij nu over de Westerheide wandelen, maken we nog vaak gebruik van de oude wegen.

Bron

Jaap Groeneveld, De mythe van 7 doodwegen naar het Sint Janskerkhof, in: Tussen Vecht en Eem, 2010.Dit is een routepunt van de wandelroute Bussummer- en Westerheide van het Goois Natuurreservaat.

Publicatiedatum: 23/05/2011

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie.

Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Vereiste velden zijn gemarkeerd met *. Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.