2 min

Militaire functie

De sluis is in oorsprong zeventiende-eeuws en dateert van de aanleg van de Muider Trekvaart. De huidige sluis werd door aannemer C.D.H. Timmer uit Muiden gebouwd onder leiding van eerste luitenant ingenieur F.A. van Maanen. Uit de bemoeienis van het Ministerie van Oorlog blijkt het militaire belang dat ermee gediend was. Behalve voor het doorschutten van scheepvaart, het keren van de Vecht en het verzorgen van de afwatering van de Muider Trekvaart in vredestijd, moest de sluis in oorlogstijd voorkomen dat het water van de Muider Trekvaart naar de onder water gezette gebieden ten oosten van de Vecht zou wegvloeien.
De sluis kende een oude bepaling uit 1740 dat bij zeer hoge waterstanden van de Vecht alleen schepen die met bederfelijke waren zoals fruit en vis geladen waren naar de Muider Trekvaart mochten worden doorgelaten.

Draaibrug en sluiswachterswoning

De draaibrug over de kolk is van ijzer en bestaat uit twee ijzeren leggers met een houten loopvlak en ter weerszijden ijzeren leuningen. Boven het draaipunt (noordelijke landzijde) is op de brug een juk geplaatst vanwaar ijzeren schoren met de brugeinden verbonden zijn. De sluiswachterswoning bevindt zich ten noorden van de sluis.

De Weesperpoortsluis in Muiden.

Beeld: commons.wikimedia.org/RCE.

De Weesperpoortsluis in Muiden.

Waarde

Het complex is van achitectuurhistorische betekenis als zeer gaaf voorbeeld van een enkelkerende schutsluis uit het midden van de negentiende eeuw (1842) met schotbalksponning, smeedijzeren brug en sluiswachterswoning. Ook de hoofdvorm, detaillering en materiaalgebruik dragen bij aan de waarde.
Cultuurhistorisch is het complex van waarde als element uit de geschiedenis van de waterhuishouding in Noord-Holland, in het bijzonder als schutsluis in de Muider Trekvaart en mede als inundatiesluis vanwege de militair-technische functie als onderdeel van de Stelling van Amsterdam.
Het complex is door situering en hoofdvorm van historisch-stedenbouwkundige betekenis alsmede van ruimtelijk-landschappelijk belang aan de rand van de bebouwde kom van Muiden.

Monumentale status

Provinciale monumenten vertellen het verhaal van de geschiedenis van Noord-Holland en zijn bepalend voor de identiteit van de diverse regio’s. Provinciale monumenten zijn beschermd op basis van de provinciale monumentenverordening. De provincie Noord-Holland wil dit erfgoed behouden en de beleving hiervan door haar bewoners en bezoekers zo breed mogelijk maken. De provinciale monumentenlijst bevat onder meer stolpboerderijen, kerken, waterstaatkundige werken, villa’s en industrieel erfgoed.Dit is een routepunt van de Historische route Muiden.

Publicatiedatum: 07/03/2012