Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie

Een scherf vertelt

Archeologie is de 'leer der oudheid' oftewel oudheidkunde. Het is de wetenschap die de overblijfselen van oude culturen bestudeert om het verleden te reconstrueren. Wat veel gevonden wordt zijn scherven van potten. Zo'n vondst wordt interessanter als er sporen van versiering op aanwezig zijn. Hieronder ziet u een paar van deze vroege scherven met verschillende soorten van versiering.

Vroege scherven met versiering.

Vroege scherven met versiering.Vroege scherven met versiering.

Sporen van polijsten en vingerindrukken

Op de eerste foto ziet u een scherf met sporen van polijsten, het glad afwerken van de wand van een pot. Op de tweede foto ziet u verschillende scherven met randversieringen zoals op de derde foto van een gerestaureerde pot duidelijk te zien is. Deze randversieringen worden met een vinger of nagel in de rand gedrukt waardoor een golfrand langs de bovenkant van de pot ontstaat. Afkomstig van opgravingen Kerkweg en Oosterweg te Heemskerk, datering ijzertijd.

Scherven uit de ijzertijd.

Deze twee scherven met versieringssporen zijn afkomstig uit de ijzertijd, ca. 400 tot 200 jaar voor het begin van de jaartelling. Afkomstig van de Kerkweg te Heemskerk.

Scherven uit de ijzertijd.Scherven uit de ijzertijd.

Sporen door gebruik

Deze sporen zijn of per ongeluk of met een vooropgezette bedoeling aangebracht. Veel vaker vinden we sporen die door gebruik zijn ontstaan, zoals bijvoorbeeld onderstaande slijtagesporen op plavuizen uit de 16e en 17e eeuw, gevonden in de Peperstraat, Beverwijk.

Plavuizen met slijtagesporen.

Afkomstig van de Peperstraat te Beverwijk.

Plavuizen met slijtagesporen.Plavuizen met slijtagesporen.

Potten en pannen met slijtagesporen

Slijtagesporen komen we ook tegen op keukengerei zoals hier op een koekenpan en kookpotten uit de 17e eeuw, gevonden in de Breestraat (C&A), Beverwijk. Duidelijk zichtbaar zijn de brandsporen van het kookvuur, de slijtagesporen van de pootjes en daaronder, wat minder zichtbaar, de snijsporen in een koekenpan door het verwijderen van het baksel.

Sporen van vuur, slijtage en snijden.

Afkomstig van de Breestraat te Beverwijk.

Sporen van vuur, slijtage en snijden.Sporen van vuur, slijtage en snijden.

Meer inzicht in het leven in vroeger tijden

Het zijn maar een paar voorbeelden van wat er op te maken valt uit een bodemvondst. Het geeft ons een klein beetje inzicht in het leven van de toenmalige makers en gebruikers van de hedendaagse vondsten. We weten bijvoorbeeld aan de hand van de versieringen die men aanbracht dat de mensen in de ijzertijd de behoefte hadden om hun aardewerkpotten, gewone dagelijkse gebruiksvoorwerpen, te versieren. Misschien gaf dit een meerwaarde aan de potten waardoor ze beter verhandelbaar waren of misschien voelde de maker de noodzaak om de potten iets eigens mee te geven. Of wilde men gewoon werken met potten en pannen die niet alleen praktisch waren maar ook mooi en aangenaam om te zien. De slijtagesporen tonen ons dat de voorwerpen intensief gebruikt zijn. Men was dus best zuinig. Een pot werd pas vervangen als hij brak. We weten ook dat de zwartgeblakerde potten in het vuur werden gezet om eten te bereiden en niet bijvoorbeeld op een rooster zoals wij nu doen bij een gasfornuis. In de bakpan zien we snijsporen van een mes. Het eten werd dus in de pan gesneden. Deze pan werd ook gebruikt voor sausen of pap want er zit een schenktuit aan. Door deze twee aanwijzingen weten we dat de pan voor meerdere doeleinden werd gebruikt. Het lijkt misschien niet veel maar als we al die kleine aanwijzingen bij elkaar nemen weten we iets meer over het leven en werken in vroeger tijden en daar draait het om in de archeologie.

Ria van Roon

http://awn-beverwijk-heemskerk.nl/

Publicatiedatum: 14/01/2015

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie.

Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Vereiste velden zijn gemarkeerd met *. Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.