3 min

Hoe zag het kasteel eruit

De archeologen hebben ook uitgebreid onderzocht hoe en wanneer het kasteel gebouwd is. Op basis van de verschillen in bakstenen ontdekten ze dat de hoofdburcht – het deel van het kasteelterrein waar de toren op staat – eerder is gebouwd dan de voorburcht.
 
De hoofdburcht met de toren was indrukwekkend. Er was een poortgebouw met twee verdiepingen boven het poortgewelf. Ook het binnenterrein van de hoofdburcht was opgehoogd. De toren van circa 11 bij 11 meter had één wc, die ‘privaatkoker’ wordt genoemd, wat erop wijst dat er maar één woonlaag boven de begane grond was. De muren van de toren zijn maar liefst 2,7 meter dik, wat laat zien dat de toren het belangrijkste militaire onderdeel van het kasteel was. Een sterk punt was ook dat er geen andere gebouwen tegen de toren waren aangebouwd: hij stond volledig vrij en was alleen via schildmuren met weergangen verbonden met de rest van het kasteel.

Tegenover de ingang van de hoofdburcht lag een gebouw dat als Grote Zaal diende. Via een buitentrap kwam men binnen. In dit gebouw waren ook de keuken en voorraadkelders te vinden. En de waterput was binnen handbereik. In 1344 en 1345 werd tegen de zuidgevel van de hoofdburcht een tweede zaalbouw gebouwd, die ook van een toren werd voorzien. Meester Florens, de grafelijke timmerman, reisde hiervoor van de Nuwendoorn naar Dordrecht om de benodigde balken aan te schaffen. Met een gehuurde schuit werd het hout naar Alkmaar vervoerd, waarna het over land naar de Nuwendoorn gereden werd. Ook werden er 50 (eiken) planken gekocht in Amsterdam. Ghenekijn de leidekker verrichtte reparatiewerkzaamheden, niet alleen aan ’t Huys te Nuwendore, maar ook aan het kasteel te Medemblik en het kasteel de Middelburg bij Alkmaar. Van de dakbedekking van het kasteel zijn alleen leien teruggevonden. Archeoloog Renaud trof een stuk lei aan met daarop ingekrast het wapen van de graaf van Holland (een ‘klimmende leeuw’). Het is niet bekend of een deel van de gebouwen van een rieten dak voorzien was, maar dat is goed mogelijk.
 
Het andere deel van het kasteelterrein, de voorburcht, was te bereiken via de ophaalbrug en een poortgebouw. Het was een binnenterrein met een muur van ongeveer 22 bij 37 meter. Aan de muur hingen kleine torens op de buitenhoeken en halverwege de lange muurkant. Aan de kant van de hoofdburcht was uiteraard alleen een lage grondkerende muur, zoals de muur van de huidige reconstructie.
Er zijn geen resten van bouwwerken op de voorburcht gevonden, misschien liggen de resten nog in de bodem of stonden er alleen tenten die geen sporen nalaten.

Het kasteel ten onder

Toen Floris V vermoord was, kwamen de West-Friezen in opstand en verwoesten in 1296 het kasteel van Wijdenes en ’t Huys te Nuwendore. Ook hadden ze het gemunt op het kasteel van Medemblik, maar dat bleef gespaard. Of ’t Huys te Nuwendore met de grond gelijk is gemaakt of gedeeltelijk verwoest is niet bekend.
 
Nadat het kasteel herbouwd was bleef het in beheer van de graven. Aan het kasteel werd door de jaren heen nog wel het nodige hersteld. De kosten hiervoor werden door de graaf betaald. Zo werd in 1351/1352 door een glazenmaker het vensterglas gecontroleerd en hersteld. Hij leverde 30 (vierkante) voeten nieuw glas, dus met een oppervlakte van ruim 2,5 m2.
 
De laatste betaling voor ’t Huys te Nuwendore aan de heer van Egmond kwam voor in de rekening over 1366/1367. Het is dus goed mogelijk dat het kasteel na dat jaar buiten gebruik werd gesteld. Het kasteel werd simpelweg minder belangrijk. Ook werd het kasteel getroffen door een overstroming door een stormvloed op 10 oktober 1375. Kort daarna werd het ’t Huys te Nuwendore gesloopt.
 
Archeologen vonden eeuwen later de overblijfselen van de sloop. Op het binnenterrein van de voorburcht werd een puinlaag van 40 cm dikte aangetroffen. Na de sloop is het kasteelterrein niet meer gebruikt en in vergetelheid geraakt. Pas in de twintigste eeuw werd het door de landbouwer Biersteker herontdekt tijdens het ploegen van zijn land dat nog steeds ‘De Nieuwe Deuren’ genoemd werd.

Kasteel Nuwendoorn, de toegangsbrug.

Kasteel Nuwendoorn, de toegangsbrug.

Publicatiedatum: 15/07/2011