Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie

Groot en klein waterbeheer in De Schermer

Sinds 2011 worden er met regelmaat cursussen "ambassadeurs van Laag Holland" gehouden. De deelnemers zijn veelal inwoners van het Nationaal Landschap. Onderstaand verhaal is afkomstig uit een werkstuk van een van de deelnemers. En geeft een fraai beeld van de geschiedkundige kant van het watermanagement en die van het persoonlijke belang.

Waterbeheer van De Schermer

Voor het droogleggen en drooghouden (van 1633-1929) van De Schermer zijn in totaal 52 molens ingezet. De oorspronkelijke schepradmolens konden het water ongeveer 1 m omhoog malen. In de eerste eeuw na de drooglegging is de bodemklei zo geklonken dat het maaiveld een meter daalde. Daarom moest er een extra (4e) molentrap gemaakt worden. In de 19e eeuw is de vijzel ontwikkeld waardoor het water hoger kon worden opgemalen en werd de vierde trap weer overbodig.
In de 20e eeuw werden electrische gemalen gebouwd: de Emma, de Wilhelmina , de Juliana en de IV in Zuidschermer. In 1991 is men overgegaan op 2 kleine moderne gemaaltjes: de Beatrix en de Willem Alexander.

Waterbeheer bij De Witte Brug

Vroeger stroomde onze kavelsloot naar de wegsloot toe, van zuid naar noord. Nu stroomt het water andersom, naar de tochtsloot, zodat het dieptepeil bij mij in de sloot niet geheel aan de eisen van het waterschap voldoet.
Staand in de poortingang van stolpboerderij De Witte Brug aan de Noordervaart in droogmakerij De Schermer ziet u 3 verschillende waterniveaus in de sloten om het erf en de Noordervaart, elk met een meter hoogteverschil. De tussensloot is ongeveer 5 m onder NAP, de wegsloot ongeveer 4 m onder NAP en de Noordervaart 3 m onder NAP. Het land rondom de boerderij is nu ongeveer – 4,30 m NAP.

Er was altijd een tegenstrijdig belang tussen veehouders en akkerbouwers met betrekking tot de hoogte van het waterpeil. Dat boterde niet altijd goed.
Als mijn man, die akkerbouwer was, vroeger achter in het land kwam waar een schutbord in de sloot stond,die het water op peil moest houden in de kavelsloot trok hij altijd de bovenste plank eruit, want hij wilde zoveel mogelijk afwateren.
Als de buurman, die veehouder was, daar kwam dan plaatste hij de plank terug, want hij wilde hoog water hebben voor zijn koeien. Zo streed ieder voor zijn eigen belang.

Bron: Bron: A.Verhulst-Kostelijk ambassadeur van Laag Holland

Publicatiedatum: 26/06/2012

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie.

Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Vereiste velden zijn gemarkeerd met *. Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.