Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie

Het Fundatiehuis in Haarlem

Pieter Teyler en zijn vrouw Helena Wijnand Verschaave hebben altijd in de Haarlemse Damstraat gewoond. Eerst in huis ‘De Hulst’ tussen het Klokhuisplein en de Damsteeg. Na het overlijden van zijn moeder (1721) voegde Teyler de familienaam De Hulst aan zijn eigen naam toe. In 1740 verhuisde hij naar het huidige nummer 21, het Fundatiehuis. Teyler hield De Hulst aan. Vanaf 1772 mocht de Teekenacademie er zijn intrek nemen. Deze academie was door zijn toedoen tot stand gekomen.

Het Fundatiehuis aan de Damstraat 21.

Het Fundatiehuis aan de Damstraat 21.Het Fundatiehuis aan de Damstraat 21.

Vóór Pieter Teyler

De vorige eigenaar van nummer 21 was Hendrik Adriaan van der Marck, vrijheer (baron) van Leur. Deze kocht het pand in 1705 en liet het in 1715 ingrijpend verbouwen. De datum van de voltooiing staat nog steeds boven een raam op de eerste verdieping. Uit deze periode stamt het fraaie stucwerk van de Italiaan Giovanni Battista Luraghi. De huidige Teding van Berkhoutkamer werd in die tijd de porseleinkamer genoemd.
 
Ook Teyler had een vaste porseleinkast, met aan weerszijden een grote hoeveelheid wandtafeltjes waarop porselein stond. In de huidige Kleine Herenkamer stond bij Teyler een buffetkast. Bij Van der Marck wordt deze kamer ook eetzaal genoemd. Op de eerste verdieping bewaarden Van der Marck en Teyler op exact dezelfde plekken hun kunstverzameling en muntencollectie.

Afbeelding van Teylers Fundatiehuis te Haarlem, kopergravure door B. Mourik, eind achttiende eeuw.

Beeld: collectie Teylers Museum.

Afbeelding van Teylers Fundatiehuis te Haarlem, kopergravure door B. Mourik, eind achttiende eeuw.Afbeelding van Teylers Fundatiehuis te Haarlem, kopergravure door B. Mourik, eind achttiende eeuw.

Tijdmachine

Het Fundatiehuis, dat bij testament niet verkocht mocht worden, is na de dood van Teyler zo goed als onveranderd gebleven. Alleen kreeg architect Leendert Viervant  opdracht om van de achterkamer een vergaderruimte voor Directeuren van Teylers Stichting te maken en een waardige entree voor de achterliggende museumzaal. Deze functie zou de achterkamer precies honderd jaar vervullen. Als Teylers Museum in 1885 flink wordt uitgebreid met zalen voor de fossielen en natuurkundige instrumenten, wordt ook een monumentale nieuwe entree gerealiseerd aan het Spaarne.

Publicatiedatum: 08/06/2011

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie.

Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Vereiste velden zijn gemarkeerd met *. Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.