Honkbal 1985.

Honkbal 1985.

Pim Mulier: vader van de Nederlandse sport

Snelheid kenmerkte het leven van Pim Mulier. Hij zag in 1865 het levenslicht als zoon van een steenrijke Friese regent. Twee jaar later verhuisde het gezin Mulier naar een statig pand aan de Nieuwe Gracht in Haarlem. Pim kreeg alle mogelijkheden en benutte die ook gretig. Op zijn chique kostschool in Noordwijk zag hij volgens eigen zeggen ‘voor ’t eerst ’n voetbal en ’n cricketspel’. Een paar jaar later zag Pim Engelsen een ‘football’ wedstrijd spelen in het Belgische Oostende. Hij was verkocht.

In 1879 richtte Mulier op 14-jarige leeftijd de eerste Nederlandse sportclub op: de Haarlemse Football Club. Sinds 1959 is dit de Koninklijke HFC. De leden speelden eerst rugby, maar gingen al snel over op de voetbalregels. De vitale Mulier deed aan atletiek, bandy – de voorloper van (ijs)hockey – , cricket, schaatsen, tennis en zwemmen. Hij reed de allereerste Elfstedentocht in 1890 en zorgde ervoor dat het een officiële wedstrijd werd. Het kruisje dat alle rijders nog altijd krijgen, is door Mulier ontworpen. Op zijn initiatief startte in 1909 de eerste wandelvierdaagse van Nijmegen.

Daarnaast was Mulier onder meer kunstverzamelaar en journalist. Maar zijn kracht lag vooral in zijn organisatietalent. Hij gaf de aanzet tot de oprichting van wat nu de KNVB is, richtte de Atletiekbond op en was de geboren voorzitter van nagenoeg elke sportorganisatie in zijn omgeving.

HFC 1904.

HFC 1904.

Locomotief Jaap Eden

In het leven van Jaap Eden volgden de sportieve successen elkaar in hoog tempo op. Zijn leven kende tegelijkertijd een treurige ondertoon. Jaap Eden werd in 1873 geboren in Groningen. Zijn moeder overleefde zijn geboorte niet en zijn vader was niet in staat om in zijn eentje voor hem te zorgen. De kleine Jaap groeide daarom op bij zijn grootouders. Zij waren eigenaar van hotel Velserend in Santpoort.

Als tiener zou Jaap korte tijd voetballen bij HFC Haarlem. Daar kwam een eind aan toen zijn schaatstalent werd ontdekt op 15-jarige leeftijd. Vier jaar later behaalde hij zijn eerste wereldtitel. Het jaar daarop brak hij twee wereldrecords. Na een paar jaar stapte hij over op wielrennen. Daar viel meer geld te verdienen. In 1894 werd ‘de Locomotief’ wereldkampioen wielrennen op de tien kilometer en een jaar later op de sprint. Weer een jaar later reed Eden een wereldrecord op de sprint.

In zijn laatste jaren stapelden de tegenslagen en mislukkingen zich echter op. In 1915 stopte hij met wielrennen. Hij wist daarna nauwelijks meer het hoofd boven water te houden. Op 51-jarige leeftijd stierf Jaap Eden in Haarlem. Zijn nabestaanden verkochten medailles en bekers om zijn begrafenis te kunnen betalen, maar zijn roem bleef voortleven. In 1961 werd in Amsterdam de Jaap Edenbaan geopend. Dit was de derde kunstijsbaan ter wereld.

Jaap Eeden.

Jaap Eeden.

Koningin van de Winterspelen

Kennemerland kreeg in 1977 een eigen kunstijsbaan. De meeste succesvolle schaatser uit deze kweekvijver was Yvonne van Gennip. In 1984 wist Nederland geen enkele schaatsmedaille te veroveren tijdens de Winterspelen in Sarajevo. Het Nederlandse moreel bevond zich op een dieptepunt. Echter, bij de volgende Winterspelen in Calgary, was daar opeens Yvonne van Gennip. Drie keer won de goedlachse Haarlemse goud: op de 1500, 3000 en 5000 meter. Nederland was door het dolle heen, dankzij de prestaties van ‘de Koningin van de Winterspelen’.

Yvonne van Gennip, huldiging Haarlem 1988.

Yvonne van Gennip, huldiging Haarlem 1988.

Helden van Haarlem op gevel Kennemer Sportcenter

Op de gevel van het Kennemer Sportcenter zijn portretten te zien van de sporthelden van Haarlem.Het is een initiatief van de Société Pim Mulier die de topsporters blijvend wil eren. Natuurlijk hangen Pim Mulier, Jaap Eden en Yvonne van Gennip daar. Ook hangt er een portret van ‘Kick’ Smit: Voetballer bij HFC Haarlem en vereeuwigd als stripheld Kick Wilstra. Hij is de beroemdste voetballer die Haarlem heeft voortgebracht. Tennisser Tom Okker en de judoka’s Jessica Gal en Dennis van der Geest zijn tevens te bezichtigen in het sportcenter.

Publicatiedatum: 26/11/2010