Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie

Zwembad in puin

Het was een feestelijke opening op 1 maart 1919. De Schout bij Nacht Soutendam opende die dag in marinestad Den Helder het tweede overdekte zwembad van Nederland. Geen zwembad voor jan en alleman, maar voor militairen in opleiding. Het gebouw heeft in de Tweede Wereldoorlog tweemaal een bombardement doorstaan. In de jaren daarna heeft het vele (politieke) stormen overwonnen. Ook nu nog stromen bezoekers van alle leeftijden binnen. Een bijdrage van Janny de Heer over de bloei, de ondergang en het voortbestaan van het marinezwembad.

Hoofdgracht Marinezwembad

Hoofdgracht MarinezwembadHoofdgracht Marinezwembad

Iedereen is gelijk

Ze zeggen dat ik een ziel had, dat ze dierbare jeugdherinneringen onder mijn dak hebben beleefd. In Den Helder boezemde mijn monumentaal aanzien ontzag in. Wie mij beter kende, wist dat ik van binnen een veilig onderkomen bood. Een enkeling daargelaten, doken kinderen binnen de kortste keren in het diepe. Bij tieners ontstond hun eerste romance op de stoep, vetes werden onderaan de trap uitgevochten. Jonge ouders duwden hun kroost voor zich uit met een ‘kop op joh.’ Ook zij die elders waren opgegroeid, kwamen op een dag met een vierjarige, al dan niet huilend, aan de hand door mijn statige voordeur. Voor mij was iedereen gelijk, bij mij geen onderscheid. Hoewel, dat moet ik meteen toegeven, buiten mijn wil om was dat vroeger anders. In de statuten stond dat toegang alleen gold voor militairen of gezinsleden van militairen.

Gastvrij onthaal

De regels zijn vaker veranderd, maar vanaf de jaren zeventig mochten alle burgers lid worden van Marine sportvereniging ‘Zeemacht’. Op de tribune is publiek sinds jaar en dag welkom geweest om deelnemers aan te moedigen tijdens wedstrijden. Het gejuich kon mij niet hard genoeg langs de tegels galmen. Op zaterdagmorgen overheerste boven de chloorlucht de sfeer van het lesgeven. Ouders keken gespannen toe. Langs de rand van het bassin gebaarden badmeesters: “voor, zij, sluit, voor…” Zo spartelden ze nog, de hulpeloze zwemmertjes, en voor ik het wist, zaten ze zelf op de tribune hun mond te houden. Mijn taak was het gastvrij onthalen van alle sociale klassen. Matrozen, ach wat een broekies, met een grote mond om zich onder elkaar te laten gelden. Daar wist de sergeant wel raad mee. Fanatieke sporters, officieren, onderofficieren en manschappen trainden om telkens snellere tijden te halen. Mariniers grapten eens door een meisje aan het eind van het ondiepe in hun blote niks op te wachten. Ze gaf geen krimp en trok in strak tempo haar banen. Geen seconde verloren. De scheuren in de muur bij de douche moeten ontstaan zijn, omdat ik toen een moment mijn waardigheid verloor.

Hoofdgracht Marinezwembad van binnen

Hoofdgracht Marinezwembad van binnenHoofdgracht Marinezwembad van binnen

Ondergang

Mijn blikveld bleef altijd het zwembad. Hoe kon ik vermoeden dat mijn geest die ene dag in het stadhuis had moeten dwalen? Iemand (kan geen Jutter geweest zijn) heeft ongestoord een voorstel kunnen indienen om het marinezwemmen in het gemeentebad onder te brengen. Het marinebad, ik dus, kon afgebroken worden. Van Texel tot Schagen hebben ze het voor me opgenomen. Generaties; grootouders, kinderen en kleinkinderen zijn hand in hand de barricaden opgeklommen. Tevergeefs. In 1992 zijn slopers gekomen met bulldozers en shovels en hebben me platgewalst. Mijn marmeren trap in de hal heeft zich tot het laatst toe verzet. Er was geen houden aan, ze drongen binnen, stootten muren omver en hebben me verkracht en vernederd. Maar ik ben er nog! Rechts van het marinemuseum, ter hoogte van de onderzeeër, heb ik opnieuw domicilie gekozen. Dagelijks stromen bezoekers van alle leeftijden binnen. Vanaf de voet van het Marsdiep hervat ik waar ik goed in was. Begroet ik jullie, mijn gasten, en leid jullie rond in het verleden.

Geschreven door Janny de Heer
Bewerking: Anita Blijdorp

Hoofdgracht Marinezwembad

Hoofdgracht MarinezwembadHoofdgracht Marinezwembad

Publicatiedatum: 26/01/2011

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie.

Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Vereiste velden zijn gemarkeerd met *. Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.