Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie

Amsterdam

De Zieneres van Amsterdam De nieuwe oude kleuren van de Zuiderkerk ,,I have found my country" 'Er wordt gericht geschoten'

Riekermolen trekt busladingen toeristen

Bij busladingen tegelijk komen buitenlandse toeristen kijken naar de Riekermolen. Het is een populair plaatje: deze windmolen met op de achtergrond de Amstel. En met, wie weet, ook de schilder Rembrandt voor de lens. Als het meezit, ontbreken tulpen niet in dit karakteristieke beeld van Holland.

> Book 1 min

Strandvlied: hoeve met chique sfeer

Rond boerderij Strandvlied hangt nog de chique sfeer van de buitenplaats die hier ooit stond. De geschiedenis van de hoeve gaat terug tot 1682. Gijsbert de David Strantwijk, regent van het aalmoezeniershuis in Amsterdam, kocht toen aan de Amstel een stuk grond en een boerderij. Hij noemde de hoeve naar zichzelf: Strandvlied. Wijk betekent hetzelfde als vlied, namelijk een plaats om toevlucht te zoeken.

> Book 2 min

Amstelpark, erfenis van expositie

Het Amstelpark is de erfenis van een grote internationale tuinbouwtentoonstelling: de Floriade van 1972. Uit die tijd dateren onder andere de rododendronvallei en het smalspoortreintje. Voor kinderen is er van alles te doen in het Amstelpark; denk aan een speeltuin, kinderboerderij, doolhof en midgetgolf.

> Book 1 min

Pioniers: De eerste Turkse gastarbeiders in Amsterdam

Amsterdam telt ruim 750.000 inwoners, waarvan maar liefst 11 procent van Turkse afkomst is. Deze bevolkingsgroep is in de afgelopen jaren flink gegroeid en is nu een van de grootste groepen niet-westerse allochtonen in Amsterdam. Het verhaal van deze bevolkingsgroep in Nederland begint in de jaren ’60 toen vele Turkse gastarbeiders naar Nederland vertrokken op zoek naar avontuur en een betere toekomst.

> Book 3 min

Malen en pompen in de polder

Bebouwing (vooral boerderijen/melkveebedrijven) is er alleen aan de rand van de Rondehoep. De polder is 1266 ha groot, waarvan 900 ha grasland. Steeds nieuwere technieken kwamen van pas om het waterpeil hier te regelen. Van windmolen tot gemaal.

> Book 1 min

Vervuiling van vroeger

Geen auto’s, geen vliegtuigen en nog geen enkele fabriek. Je zou denken dat Diemen in vorige eeuwen een dorpje was met frisse lucht en heldere rivieren. Niets is minder waar. De lucht die vele Diemenaren dagelijks inademden moet zeer onaangenaam zijn geweest. En het water van de Diem was allesbehalve zuiver. Milieuvervuiling is niet alleen iets van deze tijd.

> Book 2 min

Het herenhuis aan zee

‘Hier wordt gehandeld over het beschermen van de landerijen door het afweren van de woede der Bataafse zee’. Deze inscriptie prijkt in het Latijn op de gevelsteen van het Gemeenlandshuis aan de Diemerzeedijk. Het is een oud en statig gebouw, dat qua stijl eerder thuis lijkt te horen aan de Amsterdamse grachten. Wat is het verhaal van dit herenhuis aan zee?

> Book 2 min

Hotspot herberg ‘Zeeburg’

Het was een plek waar de drank rijkelijk vloeide en de warme maaltijd al klaar stond. Reizigers konden er na een lange tocht neerploffen of zelfs blijven slapen. Ook voor mensen uit de buurt was het een plaats van ontspanning en tijdverdrijf. Wie in de zeventiende en achttiende eeuw in Diemen op zoek was naar gezelligheid wist het wel: Herberg ‘Zeeburg’ was de place to be.

> Book 2 min

Lust tot last

Amsterdam, 30 september 2011. “Voortgang, dat is wat de foto op de voorkant uitdrukt”, aldus Hans Polman. “Eindelijk zwierven de passagiers niet meer rond op het platform nadat ze waren uitgestapt”. “Immers, de passagiers moesten voorheen zelf lopen vanaf het toestel naar het stationsgebouw en dat kon een aardige wandeling zijn”. “Levensgevaarlijkesituaties gaf dat, passagiers tussen tankwagens en materieel.” “Vooral als ze dan ook nog gingen roken!”. Hans en zijn vrouw kunnen er nog om lachen. Onvoorstelbaar vinden ze het nu.

Ik ben deze avond de gast van Hans Polman en zijn vrouw bij hen thuis in Nieuw Vennep. Ik ben Hans op het spoor gekomen via de vereniging voor oud cabinepersoneel. Op mijn telefoontje reageert hij gelijk enthousiast. Natuurlijk wil hij me te woord staan. 79 jaar is hij nu en nog steeds vol van zijn tien dienstjaren (1954-1964) als Purser der KLM.

Zelf ben ik werkzaam bij KLM vanaf 1990. Mijn eerste tien dienstjaren heb ik er vliegend doorgebracht. Dat is het gemeenschappelijke dat Hans en ik delen. Ik ben ongelofelijk nieuwsgierig naar zijn verhalen. En die komen er. Als Hans eenmaal op zijn praatstoel zit dan komen de anekdotes en verhalen in sneltreinvaart voorbij. Opvallend is zijn grote liefde voor KLM. Geen kwaad woord over het bedrijf dat hem zoveel heeft gebracht. Natuurlijk passeert ook de ontwikkeling van Schiphol zelf de revue. Een groeiontwikkeling die in de jaren ’50 met genoegen werd bekeken maar die in de jaren ’90 gaandeweg tegen zijn grenzen aan loopt.

Als ik met de auto naar huis rijdt, is mijn hoofd vol met zijnverhalen en mijn herinneringen. Hans en ik delen beiden de liefde voor reizen, onverwachte en gekke situaties met passagiers en collega’s. Wat dat betreft is er tussen 1954-1964, de periode van Hans en 1990-2000, mijn vliegperiode, niet veel  veranderd. Op ons beiden heeft onze vliegperiode een onuitwisbare indruk gemaakt.

Het is deze simultane ontwikkeling die ik in dit document wil belichten. Aan het begin van dit document vindt u Hans, werkzaam als Purser van 1954 tot 1964. Vervolgens vindt u mij, nu 44 jaar oud, werkzaam in hetzelfde beroep van 1990-2000. Bij ieder jaartal vindt u (dikgedrukt) de belangrijkste ontwikkeling van de luchthaven Schiphol in dat jaar. Alle drie maken hun eigen ontwikkeling door en vormen dan ook een eigen verhaal.

Lust tot last, voor de luchthaven van 1964 tot 2000, van ongebreidelde groei tot geluidsgrenzen.  Lust tot last, voor Hans, van wereldreiziger tot stofzuigerverkoper. Lust tot last, voor Jan, van wereldontdekker tot vluchter.

Tekst: Jan van Asch.

> Book 12 min

De zorgvuldige planning van een sprookje

Op de ochtend van zes september 1898 is het rumoerig in de straten van Amsterdam. Groepjes mensen banen zich een weg naar de Dam of proberen een plekje te vinden in de smalle straten rond de Nieuwe Kerk. Het gonst van spanning en blijde verwachting in de stad, want vandaag is de dag dat de nieuwe koningin gekroond wordt. Zij werd op haar tiende al koningin, maar zal nu als achttienjarige officieel de troon bestijgen! Amsterdam laat zich tijdens deze bijzondere dagen van haar beste kant zien: overal wapperden vlaggen, huizen zijn versierd met bloemen, erepoorten zijn opgericht en ook de feestverlichting wordt niet vergeten. Alles staat in het teken van de inhuldiging van Wilhelmina, de jonge koningin.

> Book 9 min

Studenten duiken in de Noord-Hollandse geschiedenis

De studenten van de master Publieksgeschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam hebben aan de hand van een afbeelding uit de Provinciale Atlas Noord-Holland een verhaal geschreven. Het resultaat is een groot scala aan verhalen die alle tijdvakken doorkruizen. Van een middeleeuwse gravin tot hededaagse koningin. Kijk hieronder voor een overzicht.

> Book 1 min

De crisis van 1720

“Achteruit!” De wachters van de schout brulden de woedende arbeiders toe. Glasscherven vlogen in het rond en er vielen rake klappen. Met geweld slaagden de Amsterdamse schout en zijn mannen erin om de arbeiders naar buiten te drijven. Het meubilair van het Engelsche Koffiehuis in de Amsterdamse Kalverstraat was kort en klein geslagen en de aanwezige actiënhandelaren waren er slecht aan toe. Ze waren mishandeld en erg geschrokken, maar door de tussenkomst van de schout en zijn wachters waren er tenminste geen doden gevallen. Deze rellen op 5 oktober 1720 maakten deel uit van de eerste grote internationale kredietcrisis. Dit arbeidersprotest werd de Actiepest genoemd, alsof ze vernoemd was naar de Zwarte Dood, door de snelheid waarmee ze zich verspreidde door het hart van de stad. De handelaren in actiën (aandelen) hadden de crisis veroorzaakt en werden daarvoor gestraft door de boze arbeiders. Het begon allemaal enkele jaren eerder in Frankrijk, waar één man bijzonder veel invloed wist te verwerven op de financiële markten.

> Book 12 min

De Nesciobrug

De Nesciobrug verbindt Amsterdam en Diemen met IJburg via de Diemerzeedijk. Het is de langste fiets- en voetgangersbrug in Nederland, vernoemd naar prozaschrijver Nescio. Met zijn verhalen over wandelingen in Amsterdam en omstreken gaf hij de Diemerzeedijk een plek in het collectieve literaire geheugen. En mede dankzij de brug die zijn naam draagt zal Nescio zelf ook niet vergeten worden.

> Book 2 min

De dreiging van de dijk

Daar waar de weilanden ophielden en de lucht zich verhief, tekende de Diemerzeedijk zich scherp af tegen de horizon. Eeuwenlang vormde deze dijk een vertrouwd onderdeel van het landschap voor de Diemenaren. Maar dat niet alleen. In vroeger tijden lag er ook iets dreigends in de dijk besloten. Want iedereen wist dat zijn hele hebben en houwen, en zelfs zijn leven van die dijk kon afhangen.

> Book 2 min

Terug op het heilige gras van het Museumplein

Zaterdag 24 maart is het Museumplein in Amsterdam de locatie van een bijzonder sportevenement. De Amsterdamse cricket club VRA viert dan haar 130 jarig bestaan. Een korte demonstratiewedstrijd op het ‘heilige gras’ van het Museumplein in Amsterdam zal het hoogtepunt vormen van dit lustrumjaar. Met haar 130 jaar behoort de VRA tot de oudste sport clubs van Nederland. De festiviteiten worden bekroond met de uitgave van een echte glossy, de ‘Herman’. Uiteraard een knipoog naar de Linda en de Youp, maar ook een hommage aan erelid Herman Gorter. Deze bekende dichter en voorman van de Sociaal Democratische Partij is een van de grondleggers van VRA.

> Book 4 min

Batterij aan de IJweg

Dit fort behoort tot de Stelling van Amsterdam en maakt onderdeel uit van de QR route Stelling van Amsterdam die vanaf het voorjaar van 2012 gelanceerd wordt. 

> Book 0 min