1 min

Geschiedenis

De stad Edam is gebouwd langs een uitwatering van de Schermerboezem, maar het noordelijk deel van de stad ligt in de dieper gelegen polder Zeevang. Omdat transport over water van groot belang was, was het noodzakelijk een verbinding te maken tussen de twee niveaus. Hiervoor werd de pompsluis gemaakt.Op een kaart uit 1743 staat de sluis al aangegeven. Uit de tekening blijkt dat de onmiddelijke omgeving sindsdien weinig veranderd is. De huidige sluis dateert van 1821 en werd in 1911 verbouwd.

De sluis aan de Lingerzijde in Edam

Bron: Provincie Noord-Holland

De sluis aan de Lingerzijde in Edam

Kenmerken

De sluis heeft kenmerken van een grote poldersluis: doorvaartbreedte en schutkolklengte zijn berekend op de kleinere scheepvaart. Om te voorkomen dat er zo min mogelijk schutwater de polder in loopt is de sluis voorzien van tussendeuren. De bediening van deuren is erg eenvoudig en wordt gedaan met behulp van een schippershaak.

Waarde

Het complex is van architectuurhistorische betekenis als polderschutsluis van het enkelkerend type met tussendeuren en combinatie met ophaalbrug. Maar ook de hoofdvorm, detaillering en het materiaalgebruik dragen bij aan die waarde. Vooral de gedenkstenen spelen hierin een rol vanwege hun herinneringswaarde.Cultuurhistorisch is de sluis van waarde als element uit de geschiedenis van de waterhuishouding in Noord-Holland, in het bijzonder als polderschutsluis, die van oudsher vanwege zijn ligging van betekenis was voor de scheepvaart in Edam en als zodanig ook historisch-stedebouwkundig en ruimtelijk van waarde is.

Monumentale status

Provinciale monumenten vertellen het verhaal van de geschiedenis van Noord-Holland en zijn bepalend voor de identiteit van de diverse regio’s. Provinciale monumenten zijn beschermd op basis van de provinciale monumentenverordening. De provincie Noord-Holland wil dit erfgoed behouden en de beleving hiervan door haar bewoners en bezoekers zo breed mogelijk maken. De provinciale monumentenlijst bevat onder meer stolpboerderijen, kerken, waterstaatkundige werken, villa’s en industrieel erfgoed.
 
Adres: Lingerzijde/Wijngaardsgracht, Edam

Publicatiedatum: 06/03/2012