2 min

Gevel op vlucht

Het woongedeelte bevond zich op de begane grond en de eerste verdieping. In de 18de eeuw werd in het hoge voorhuis – oorspronkelijk voorzien van een kleine galerij met hangkamertje – achter de hoekpui een volledige insteek ingebracht. Het pand heeft een fraaie pilastergevel met Ionische kapitelen en festoenen in de stijl van het Hollands Classicisme van Jacob van Campen. De gevel in de steeg is eigenlijk de voorgevel: de lange zijde van het pand staat aan de gracht. Dat is ongebruikelijk voor een woonhuis, maar niet voor een veerhuis zoals De Swaen was. In de steeg is ook de gevelsteen De Swaen aangebracht. De gevel is met een jaartalsteen gedateerd 1652. Beide gevels, zowel die in de steeg als aan de gracht, staan op vlucht. Let op de hoekoplossing die in dat geval nodig is. Oorspronkelijk had de gevel een halsgevel-bekroning, maar die is in de 18de eeuw gewijzigd in een tuitgevel.

Gevel Singel 83-85

Foto: W. Schoonenberg / Digitaal Grachtenhuis

Gevel Singel 83-85

Houten onderpuien

In het midden van de 19de eeuw vond opnieuw een verbouwing plaats: Singel 83 kreeg een houten onderpui, waarvoor de Ionische pilasters horizontaal werden onderbroken. Ook werden de ramen naar beneden toe verlaagd. In de brede middentravee maakte de oorspronkelijke entree met toegangspoortje plaats voor de huidige dubbele glasdeur met zijraam. De houten onderpui van Singel 85 is echter 17de-eeuws: volgens een in november 1995 uitgevoerd bouwhistorisch onderzoek is de houten onderpui op de hoek Singel/Lijnbaanssteeg omstreeks 1600 aangebracht.

Binnenluiken van het kruiskozijn

Foto: W. Schoonenberg / Digitaal Grachtenhuis

Binnenluiken van het kruiskozijn

Oud-Hollandsch en Delfts blauw

Ook in het interieur zijn bouwelementen uit de eerste bouwfase aanwezig. Let ook op de 17de-eeuwse kruiskozijnen. Het pand is in 1941/42 gerestaureerd naar ontwerp van ir. A. Boeken. De plannen van de architect, die uitgingen van algemeen herstel en gedeeltelijke reconstructie, werden slechts ten dele uitgevoerd. Behalve constructief herstel vonden herstel en aanvulling van de hoekpui plaats. In de interieur werd op de eerste verdieping van Singel 85 een kamer in “Oud-Hollandse stijl” aangebracht met een schouwtje, een bedstee, veel Delfts-blauwe tegels en een marmeren vloer. In 1996/97 is het pand opnieuw gerestaureerd, waarna het de functie van hotel terugkreeg. In 1998 zijn de gevels in prachtige kleuren geschilderd: Bentheimer voor de ornamenten, de kroonlijst en de kozijnen, wit voor de roedeverdeling van de ramen en rood en groen voor de luiken.

Bouwgegevens

Gebouwtype: Woonhuis
Geveltype: Lijstgevel
Bouwstijl: Hollands Classicisme
Bouwjaar: 1652 Opdrachtgever/eerste gebruiker: Nicolaas Swaen

Monumentstatus: Rijksmonument

Meer informatie over dit grachtenpand is te vinden op de website van het Digitaal Grachtenhuis

Publicatiedatum: 18/03/2014